“Donald Trump Özbekistan’a davet edildi” – ABD Büyükelçisi

^{Foto: ABD’nin Özbekistan’daki büyükelçiliği}
Özbekistan Dışişleri Bakanı Bahtiyar Saidov ve Cumhurbaşkanı’nın özel temsilcisi Abdülaziz Komilov’un ABD’ye yaptıkları ziyaret sırasında Özbek heyeti, Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in Donald Trump’a gönderdiği resmi daveti iletti. ABD Büyükelçisi Jonathan Henick’e göre, Beyaz Saray bu davetten memnun ve konuyu ciddi şekilde değerlendiriyor. Henick ayrıca, bağımsızlıktan bu yana geçen 30 yıldan fazla sürenin ardından, bir ABD Başkanı’nın bölgeyi ziyaret etmesi için şu anın en uygun zaman olduğunu belirtti.

Saidov ve Komilov aracılığıyla Donald Trump Özbekistan’a davet edildi

ABD’nin Özbekistan’daki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Jonathan Henick, 24 Nisan’da medya temsilcileriyle bir toplantı düzenledi. Henick, Washington-Taşkent ilişkilerinin mevcut durumu hakkında açıklamalarda bulundu. “Hiç bu kadar yakın olmamıştık” diyen Henick, son yıllarda Özbek vatandaşlarının ABD vizesine başvuru sayısının rekor seviyeye ulaştığını, konsolosluğun da rekor sayıda vize onayladığını ifade etti. Trump yönetimiyle olan diyalogun da düzgün bir şekilde sürdüğünü belirten Henick, özellikle göçmenlerin sınır dışı edilmesi konusundaki iş birliği nedeniyle ABD yönetiminin Özbek hükümetinden memnun olduğunu söyledi.

Orta Asya cumhuriyetleri bağımsızlıklarını kazanalı 30 yılı geçti. Ancak bu süre zarfında hiçbir ABD Başkanı bölgeyi ziyaret etmedi. Siyasi çevrelerde Joe Biden’ın görev süresinin sonunda Kazakistan veya Özbekistan’ı ziyaret edebileceği konuşulsa da bu gerçekleşmedi. Donald Trump’a ise Özbek heyeti tarafından Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in resmi daveti iletildi. Henick’e göre Beyaz Saray bu davetten oldukça memnun.

“Dışişleri Bakanı Saidov ve Cumhurbaşkanı’nın özel temsilcisi Komilov, Washington’da bulunduklarında, Cumhurbaşkanı Trump’ı belki de C5+1 zirvesi çerçevesinde Özbekistan’a davet ettiler. Beyaz Saray’ın bu davetten memnun olduğunu biliyorum. Bu daveti kabul etmek için çalıştıklarına ve yakından incelediklerine eminim. Bence şimdi bir ABD Başkanı’nın bölgeyi ziyaret etmesi için doğru zaman,” — Jonathan Henick, ABD Büyükelçisi

“Özbekistan’ı AB ile ilişkileri sürdürmeye teşvik ediyoruz” — Henick, Lavrov’un sözlerine yanıt verdi

Nisan ayı başında Semerkant’ta imzalanan Orta Asya-Avrupa Birliği stratejik ortaklık anlaşması hakkında konuşan Jonathan Henick, ABD’nin bu anlaşmayı doğru anladığını ve desteklediğini belirtti. Kun.uz muhabirinin, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un AB’nin Orta Asya’da hâkimiyet kurmaya çalıştığı yönündeki açıklaması hakkındaki sorusuna yanıt veren büyükelçi, Özbekistan’ın bu ilişkileri hak ettiğini vurguladı.

“Özbekistan, komşularıyla, ABD ile ve Avrupa Birliği ile iyi ilişkilere sahip. ABD bu stratejik ortaklığı doğru anlıyor ve elbette destekliyor. Bu nedenle Özbekistan’ı komşularıyla ve AB ile iyi ve dostane ilişkilerini sürdürmeye teşvik ediyoruz ve bunun ABD ile olan güçlü ilişkilerine tamamen uygun olduğunu düşünüyoruz,” — Jonathan Henick, ABD Büyükelçisi

“Artık yasa dışı çalışmaya sığınma verilmeyecek”

Jonathan Henick, sohbet sırasında yeni yönetimin göç politikası hakkında da konuştu. Artık ABD’nin kapılarının göçmenlere eskisi kadar açık olmadığını vurguladı. Ancak, yasal yollarla gelen turistler, çalışanlar, öğrenciler ve iş dünyası temsilcilerinin memnuniyetle karşılandığını belirtti.

“Bu artık oldukça sınırlı olacak. Aslında, ABD’ye seyahat etmek için yasal yollar mevcut. Geçen yıl binin üzerinde Özbek vatandaşının ABD’de eğitim aldığını öğrenmekten memnuniyet duyduk. Bu sayının artmasını bekliyoruz. Özbek öğrencilerin BM’de de çalışması gerektiğini düşünüyoruz. Ancak şu anda yabancıların ABD’de çalışma imkânları sınırlı, çünkü birçok kişinin sınırı yasa dışı geçtiğini gördük. Trump döneminde, artık çalışmak için sığınma başvurusu yapma imkânı olmayacak,” — Jonathan Henick, ABD Büyükelçisi

Özbek heyeti Washington’da ticaret tarifelerini görüşmedi

Nisan başında Donald Trump, tüm dünya ülkeleri için yeni ticaret tarifelerini duyurdu. Bunlar arasında Özbekistan da yer almakta olup, ülke ürünlerine %10 vergi uygulanacağı bildirildi. Yerel uzmanlar, bu tarifelerin Özbek ekonomisine doğrudan ciddi etkisi olmayabileceğini, ancak ana ticaret ortakları üzerinden dolaylı etkiler olabileceğini öngörmekte. ABD Büyükelçisi’ne göre, Özbekistan heyeti Washington’da resmi yetkililerle bu tarifelerin kaldırılması konusunu görüşmedi.

“Yanılmıyorsam, Özbekistan’a uygulanan tarifeler tüm ülkeler arasında en düşük oranlar arasında yer alıyor. Bu konu, Washington’da katıldığım toplantılarda gündeme gelmedi. Ancak şu anda Özbek heyetinin orada olduğunu biliyorum. Sanıyorum ki Bakan Kuçkarov ve Cumhurbaşkanı’nın temsilcisi Urunov, IMF ve Dünya Bankası ile müzakereler yürütüyorlar ve ABD yetkilileriyle ikili görüşmeler yapıyorlar. Ticaret tarifeleri de muhtemelen görüşülecek konular arasında yer alacaktır,” — Jonathan Henick, ABD Büyükelçisi

“Demokrasi ve insan hakları politikası pek değişmeyecek”

Donald Trump’ın yeniden ABD Başkanı seçilmesiyle ülke otoriterliğe doğru yöneliyor. Özellikle, üçüncü kez seçilebilmek için anayasayı değiştireceği yönündeki söylentiler, liberal değerleri, insan haklarını ve ifade özgürlüğünü gölgede bırakıyor. Henick’e göre, bu ABD’nin temel politikasıdır ve değişmez.

“30 yılı aşkın süredir Dışişleri Bakanlığı’nda hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat yönetimlerde diplomat olarak görev yaptım. Bu süre zarfında insan haklarını desteklemek — ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü dahil — her zaman her ülkedeki çalışmalarımızın bir parçası olmuştur. Bunlar, hükümetimiz ve Amerikan halkı için temel değerlerdir. Bu sadece isteğe bağlı yapılan bir şey değil, bizim kimliğimizin yansımasıdır. Bence bu devam edecek, fakat başka bir biçimde. Trump ve Dışişleri Bakanı Rubio’ya göre, insan haklarının dış politikamızın önemli bir parçası olmaya devam etmesiyle birlikte, milli güvenlik gibi diğer alanlarla daha fazla entegre edilmesi gerekir,” — Jonathan Henick, ABD Büyükelçisi

ABD, “Taliban” hükümetini tanımayı planlamıyor

Afganistan, Özbekistan’ın komşusu olup, barışçıl bir Afganistan bölgesel istikrar için önemlidir. 2021 yılının Ağustos ayında iktidara gelen “Taliban” hükümeti henüz hiçbir ülke tarafından resmi olarak tanınmamış olsa da diyalog sürmektedir. Donald Trump siyasete döndükten sonra Afganistan’da kalan askeri ekipmanları geri alacağını açıkladı. Ancak, Taliban’ı tanıyıp tanımayacağına dair medya sorularına cevap vermemekte. Büyükelçi Henick’e göre, bu konuda hiçbir şey değişmeyecek. Washington, Taliban’ı tanımayı planlamıyor.

Telegram’da «Zamin»i takip edin!