Gazze Şeridi’ndeki savaşı resmen kınayan Arap ülkelerinin son yıllarda İsrail ile güvenlik alanında aktif bir şekilde iş birliği yaptığı ortaya çıktı. Bu haber, Amerikan gazetesi The Washington Post tarafından, kaynaklarına ve ele geçirilen gizli belgelere dayanılarak bildirildi.
Bilgilere göre, İsrail ve altı Arap ülkesi — Bahreyn, Mısır, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri — Amerika Birleşik Devletleri’nin desteğiyle “Bölgesel Güvenlik Yapısı” (Regional Security Construct) adı verilen yeni bir sistem kurdu. Kuveyt ve Umman ise gelecekte katılması muhtemel ortaklar olarak görüldü.
Bu yapının temel görevi, Orta Doğu’daki istihbarat bilgilerinin paylaşılması, füze ve insansız hava aracı saldırılarına karşı mücadele koordinasyonu ve ayrıca İran ile ona yakın gruplara karşı ortak bir güvenlik stratejisinin oluşturulmasıydı. Belgelerde, İran ve onun etkisi altındaki örgütlerin “şer ekseni” olarak tanımlandığı belirtildi.
The Washington Post’un haberine göre, 2022–2025 yılları arasında İsrail ve söz konusu ülkeler, ABD Merkez Komutanlığı’nın (CENTCOM) himayesinde Bahreyn, Mısır, Ürdün ve Katar’da birkaç gizli toplantı gerçekleştirdi.
İş birliği çerçevesinde katılımcı ülkeler, İran’ın füze ve dronlarına karşı ortak bir savunma sistemini entegre etti. Suudi Arabistan, İsrail’e ve diğer komşu ülkelere istihbarat bilgileri sağlayarak bu süreçte kilit bir rol oynadı.
2024 yılında hazırlanan bir belgede, 2026 yılına kadar Orta Doğu’da ortak bir siber güvenlik merkezi kurma planı yer aldı. Bu merkezin yalnızca bilgi paylaşımı için değil, aynı zamanda siber savunma alanında ortak eğitimlerin yapılacağı bir platform haline gelmesi bekleniyor.
Hatırlanacağı üzere, geçen yıl Haziran ayında Bahreyn’in başkenti Manama’da Arap ülkelerinin komutanları, İsrail ordusu Genelkurmay Başkanı General Herzi Halevi ile bir araya gelmişti.
Aynı zamanda, Arap ülkeleri resmi olarak Gazze’deki kanlı çatışmaları kınasalar da, çeşitli uluslararası kaynaklar gerçekte Tel Aviv ile ilişkilerin kesilmediğini yazdı. Örneğin, Axios gazetesi, perde arkasındaki diyalog ve gizli iş birliğinin hâlâ devam ettiğini vurguladı.
Almanya’nın Bild gazetesi de Aralık 2023’te, Arap ülkelerinin kamuoyu önünde İsrail’in Gazze’deki eylemlerini eleştirdiğini, ancak gerçekte onu HAMAS’a karşı mücadelede desteklediğini yazmıştı.
11 Kasım 2023’te Suudi Arabistan’da yapılan Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı’nın ortak toplantısında, Gazze’deki sivil kayıplar nedeniyle İsrail’e karşı somut önlemler alınması yönündeki teklif de reddedildi.
Toplantıda bazı Müslüman ülkeler, İsrail’e baskı uygulamak amacıyla petrol ambargosu uygulanması, diplomatik ve ekonomik ilişkilerin kesilmesi, ABD askeri üsleri üzerinden silah sevkiyatının sınırlandırılması ve İsrail’in Arap ülkelerinin hava sahasını kullanmasının yasaklanması gibi önlemler önerdi. Ancak Suudi Arabistan, Mısır, BAE, Ürdün, Bahreyn, Sudan ve Cibuti bu önerileri desteklemedi.
Böylece, resmi söylem barıştan bahsederken, Arap ülkeleri ile İsrail arasındaki gizli güvenlik iş birliği bölgenin siyasi dengelerini kökten değiştirebilir.
“Zamin”i Telegram'da okuyun!
