Özbekistan'da yapay zekânın gelişimi: sorunlar ve perspektifler

Microsoft AI Economy Institute tarafından hazırlanan yeni analitik rapora göre, Özbekistan yapay zeka alanında büyük fakat henüz tam olarak hayata geçirilmemiş bir potansiyele sahip. Araştırma sonuçları göstermektedir ki, ülke yapay zeka teknolojilerinin entegrasyonunun başlangıç aşamasında bulunmaktadır.

Dijital ve enerji altyapısının mevcut durumu, bu alanın hızlı gelişiminin önündeki temel engel olarak not edildi. Enstitü analistleri, Özbekistan’da yapay zeka teknolojilerinin yaygınlık oranını %5,7 olarak değerlendirdi; bu da, söz konusu teknolojilerin benimsenmesinin başlangıç aşamasında olduğunu gösteriyor.

Raporda, Özbekistan’ın ekonomi, eğitim sistemi ve kamu yönetimi gibi ana sektörlerde yapay zekanın aktif olarak kullanıldığı ülkeler arasında yer almadığı vurgulandı. Dijitalleşme sürecinin yavaşlamasının başlıca nedenleri altyapı imkânlarının kısıtlı olmasıyla birlikte, Özbekçe veri eksikliği ile de bağlantılı.

Özbekçe’de büyük hacimli verilerin eksik olması, yerelleştirilmiş yapay zeka modelleri oluşturmayı ve eğitmeyi zorlaştırıyor. Belgede mevcut sorunları gösteren net göstergeler sunulmuş.

Örneğin, ülkede elektrik enerjisiyle temin oranı %80 civarındadır; bu, enerji gerektiren hesaplama süreçleri için ciddi bir engel oluşturabilir. İnternet kullanım oranı %80 ile %100 arasında değişse de, Dijital Teknoloji Benimseme Endeksi (Digital Adoption Index) %40’ı aşmıyor.

Ayrıca, şu anda ülkede büyük veri işleme merkezleri ve modern yapay zeka sistemleri için gerekli özel platformlar eksik. Ancak, Microsoft uzmanları Özbekistan’ın geleceğine iyimser yaklaşıyor.

Ülkede dijitalleşme alanındaki reformlar ve yapay zekayı geliştirmeye yönelik ulusal stratejinin hazırlanması, gelecekteki büyüme için sağlam bir temel oluşturuyor. Microsoft uzmanları, mevcut potansiyeli gerçekleştirmek için birkaç öncelikli alana odaklanılmasını önerdi.

İlk olarak, veri iletim ağlarının genişletilmesi ve hesaplama güçlerinin artırılması gereklidir. İkinci olarak, Özbekçe ve ülkede yaygın olarak konuşulan diğer diller için uyarlanmış dil modellerinin geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Üçüncü olarak, halk arasında dijital okuryazarlık seviyesinin sistematik olarak yükseltilmesi gerekmektedir. Son olarak, başarının bir diğer unsuru, yapay zeka teknolojilerini geliştiren ve uygulayan yeni girişimlere elverişli bir ortam yaratmak ve desteklemektir.

Analistlere göre, bu adımların istikrarlı bir şekilde uygulanması, Özbekistan’a yalnızca kamu yönetiminin verimliliğini artırma değil, aynı zamanda yenilikçi sektörlerin gelişimini teşvik etme imkanı da sağlayacaktır. Bu da ülkenin Orta Asya bölgesindeki rekabetçiliğini güçlendirmeye hizmet eder.

“Zamin”i Telegram'da okuyun!