Xalqaro valyuta jamg'armasi mutaxassislari respublikaning korrupsiyaga qarshi qonunchilik borasidagi yutuqlariga oid rasmiy bayonot bilan chiqishdi. Bu haqda Upl.uz xabar beradi.
MVJ missiyasi xulosalariga ko'ra, O'zbekistonda davlat xizmatchilarining daromadlarini majburiy deklaratsiyalash va korrupsiya haqida xabar bergan shaxslarning xavfsizligini ta'minlashga yo'naltirilgan asosiy qonun loyihalari ishlab chiqilgan. Ikkala hujjat ham hozirda Oliy Majlis ko'rib chiqishiga tayyorlanmoqda.
Jamg'arma mutaxassislari yakuniy xulosasida mamlakatning qonunchilik bazasidagi ijobiy o'zgarishlarni ta'kidladi. Xususan, ular "Manfaatlar to'qnashuvi to'g'risida"gi qonunning kuchga kirishini ijobiy baholashdi.
Ushbu qonun tizimli islohotlarning ilk qadami sifatida e'tirof etilmoqda. Endilikda xalqaro jamoatchilik e'tibori navbatdagi bosqichlarga qaratilgan - korrupsiya haqida ma'lumot bergan shaxslarni himoya qilish va davlat xizmatchilarining mol-mulkini deklaratsiyalashga oid qonun loyihalarining parlamentga taqdim etilishiga.
Biroq, tashqi kuzatuvchilar tomonidan bildirilgan optimistik baholarga qaramay, ichki tartibot masalalari hamon savollarni keltirib chiqarmoqda. Oliy Majlis Qonunchilik palatasi matbuot xizmati Spot nashri so'roviga javoban, mazkur qonun loyihalari matnlarining hozircha parlament quyi palatasida yo'qligini ma'lum qildi.
Matbuot xizmati mazkur hujjatlarning aniq kiritilish muddatlari haqida ma'lumotga ega emasligini bildirdi, bu esa islohotlar amalga oshirilishi atrofida ma'lum informatsion bo'shliqni yuzaga keltirmoqda. Mazkur masala tarixi bir yarim yildan ko'proq davom etmoqda.
2024 yil may oyida Xalqaro valyuta jamg'armasi O'zbekiston hukumatiga davlat xizmatchilari uchun moliyaviy shaffoflik mexanizmlarini joriy etishni kechiktirmaslikni qat'iy tavsiya qilgan edi. O'zgarishlarga siyosiy irodani namoyish etish eng yuqori darajada o'tgan yil bahoridayoq belgilangan edi.
2024 yil mart oyida Korrupsiyaga qarshi kurash bo'yicha Milliy kengashning kengaytirilgan yig'ilishida Shavkat Mirziyoyev dasturiy nutq bilan chiqish qilgan edi. Davlat rahbari o'shanda davlat xizmatchilarining daromadlarini deklaratsiyalash bo'yicha qonun qabul qilish vaqti kelganini va bu qarorni ortga surish mumkin emasligini aniq aytgan edi.
Prezident jamoatchilik fikri hokimiyatdan shaffoflikni talab qilayotganiga alohida urg'u bergan edi. Shu vaqtning o'zida mas'ul tuzilmalarga loyihani jamoatchilik muhokamasiga chiqarish va 2024 yil 1 aprelgacha ko'rib chiqish uchun taqdim etish topshirilgan edi.
Keyinchalik, aprel oyida Shavkat Mirziyoyev "Davlat xizmatchilarining daromad va mol-mulkini deklaratsiyalash to'g'risida"gi qonun loyihasini 2024 yil may oyi oxirigacha yakunlashni topshirgan edi. Mazkur hujjatda deklaratsiyalarni to'ldirish tartibini hamda ulardagi ma'lumotlarni huquqni muhofaza qilish organlari va tegishli idoralar tomonidan tekshirish algoritmlarini tartibga solish belgilangan edi.
Ehtimol, taklif qilinayotgan o'zgarishlarning asosiy va eng inqilobiy elementi "noqonuniy boyish" uchun javobgarlikni joriy etishdir. Prezident qonunchilikka maxsus moddani kiritish zarurligini ta'kidlagan edi.
Ushbu yangilikning mohiyati davlat xizmatchilarining mol-mulki bo'yicha presumpsiya prinsipini tubdan o'zgartirishda: agar rasmiy daromadlarni aniq ravishda oshib ketadigan aktivlar aniqlansa, davlat xizmatchisi ushbu mulk sotib olingan mablag'larning qonuniy manbalarini o'zi isbotlashi lozim bo'ladi. Agar dalillar taqdim etilmasa, bu noqonuniy boyish sifatida talqin qilinishi mumkin.
Bugungi kunga kelib, dastlabki topshiriqlar berilgan vaqtdan buyon o'tgan vaqt mobaynida, MVJ bayonotiga ko'ra, jarayon parlament eshituvi oldidagi so'nggi bosqichga kirgan.
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
