Yapay Zekaya Sorulan Her Soru Doğayı Etkiliyor

Son yıllarda yapay zeka (AI), insan hayatının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. E-postalara cevap vermek, ödev yazmak, problemleri çözmek gibi pek çok alanda yardımcı oluyor. Ancak bu kolaylığın arkasında gizli bir çevresel maliyetin olduğunu pek kimse bilmiyor.

Bir soru — on kat fazla enerji
Yapay zekayı kullanmanın, sıradan bir internet aramasından 10 kat fazla enerji tükettiğini biliyor muydunuz? Çünkü her soru dijital kodlara çevrilip devasa sunucularda işleniyor. Bu sunucular genellikle kömür veya doğalgazla çalışan enerji santrallerine bağlı oluyor.

Sonuç olarak, her AI cevabı atmosfere ciddi miktarda karbondioksit salınımına yol açıyor. Alman araştırmacıların çalışmasına göre, karmaşık sorular basit olanlara göre 6 kat, akıllı yapay zeka modelleri ise basit modellere göre 50 kat daha fazla karbon salımı yapıyor.

Daha "akıllı" AI sistemleri, daha fazla veri ve parametreye ihtiyaç duyar. Bu da daha fazla enerji anlamına gelir. Basit bir görev için gelişmiş bir modeli kullanmak, nükleer reaktörle çay demlemek gibidir.

Siz neler yapabilirsiniz?
Uzmanlar, AI kullanımında çevresel etkiyi azaltmak için şu önerileri sunuyor:
▪️Kısa ve net sorular sorun. “Lütfen”, “teşekkürler” gibi ek kelimeler, cevabın uzamasına ve daha çok enerji harcanmasına neden olur.
▪️Yanıt uzunluğunu sınırlandırın. Örneğin, “Sadece sonucu ver” veya “İki cümleyle cevapla” gibi ifadeler kullanın.
▪️Hafif modelleri tercih edin. Bazı yapay zeka platformlarında daha az kaynak tüketen, konuya özel modeller bulunur.
▪️Basit işler için AI kullanmayın. Hesap makinesi ya da ansiklopediyle de çözülebilecek işler için büyük modelleri devreye sokmak gereksizdir.

AI’nin yayılması ve sorumluluk
Uzmanlara göre bugün yapay zeka sosyal medya, arama motorları ve mobil uygulamalara zorla entegre ediliyor. Üstelik, kullanıcıların bu konuda söz hakkı da pek yok.

AI şirketleri sistemlerinin ne kadar enerji tükettiği veya ne kadar karbon saldığı konusunda şeffaf davranmıyor. Bu da kullanıcıların bilinçli seçim yapmasını zorlaştırıyor.

Bu yüzden AI’yi sadece gerektiğinde ve bilinçli şekilde kullanmak büyük önem taşıyor.

Teknoloji kolaylık sağlar, ama dikkat gerektirir
Yapay zeka hayatı kolaylaştırıyor, bu kesin. Ama doğaya olan etkisini de unutmamalıyız. Eğer hepimiz yapay zekayı daha bilinçli kullanırsak, gelecek nesiller için sağlıklı bir çevre bırakabiliriz. Telegram’da «Zamin»i takip edin!