Германияда суриялик шифокорга инсониятга қарши жиноятлар учун умрбод ҳукм

Германиянинг Франкфурт-Майн шаҳридаги олий суд суриялик шифокор Алаа М.га инсониятга қарши содир этилган жиноятлар бўйича умрбод қамоқ жазоси тайинлади. Суд қарорида айтилишича, у 2011-2012 йилларда ўз ватани Сурияда икки нафар инсонни ўлдирган ва камида тўққиз кишини оғир тан жароҳатига дучор этган. Суд бу ишни инсониятга қарши жиноят сифатида баҳолади ва айбланувчи жазони 15 йилдан кейин ҳам муддатидан олдин озод бўлиши мумкин бўлмаган тартибда ўтади.

Мазкур суд иши Германияда илк марта суриялик шифокорнинг фаолияти бевосита инсониятга қарши жиноятлар контекстида кўриб чиқилди. Судда маълум қилинишича, Алаа М. Сурия режимига мухолиф шахсларга қарши олиб борилган “йўқ қилиш гуруҳи”нинг аъзоси бўлган ва ўз жиноятларини Ҳомс шаҳридаги ҳарбий госпитал ҳамда ҳарбий разведка ҳибсхонасида амалга оширган. Қурбонлар асосан мухолифатчилар бўлган ва улар билан шифокор ўта шафқатсиз ва садистик муносабатда бўлган.

Раислик қилувчи судя Кристоф Коллер таъкидлашича, шифокор ўзининг қийноқларга мойил эканини яширмаган ва “ўзидан паст деб билган шахсларга жисмоний ва руҳий азоб беришни ёқтирган”. Суд жараёнида 50 дан ортиқ гувоҳнинг баёноти эшитилди. Гувоҳлар таърифлаган жиноятлар орасида калтаклаш, турли бадан аъзоларини куйдириш, жароҳат етказиш, жинсий азоблаш каби ҳолатлар бўлган.

Мазкур ишнинг ўзига хос жиҳати шундаки, судлаш жараёнида Суриядаги мураккаб ва хавфли вазият ҳам, шунингдек, инсониятга қарши жиноятлар учун халқаро ҳуқуқий жавобгарлик масалалари ҳам кенг кўриб чиқилди. Судя Коллер бу каби жиноятлар фақат айбдорларни эмас, балки бутун жамиятни, инсон ҳуқуқлари ва инсонийлик тамойилларини ҳимоя қилиш учун ҳам жавобгарлик ва сабоқ эканини таъкидлади.

Германияда қабул қилинган бу қарор халқаро ҳуқуқ тизими ва инсон ҳуқуқлари соҳасида муҳим воқеа сифатида баҳоланмоқда. Суриядаги фаолияти учун ҳибсга олинган Алаа М. энди ҳаётининг қолган қисмини қамоқда ўтказади.

Хулоса ўрнида:
Бу ҳукм халқаро ҳамжамиятга инсониятга қарши жиноятлар жазосиз қолмаслигини, ҳатто йиллар ўтиб ва бошқа мамлакатда ҳам жавобгарликдан қочиб бўлмаслигини яна бир бор эслатди. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!