11:23 / 13.02.2025

Tadqiqot: Rossiyaning harbiy xarajatlari butun Evropanikidan yuqori

Ukrainaga qarshi urush olib borayotgan Rossiyaning harbiy xarajatlari hozirda barcha Evropa Ittifoqi davlatlari va Buyuk Britaniyaning mudofaa xarajatlaridan oshib ketgan. Bu 12 fevral, chorshanba kuni Financial Times nashri tomonidan e'lon qilingan Britaniya xalqaro strategik tadqiqotlar instituti (IISS) tomonidan oʻtkazilgan «Harbiy muvozanat» (Military Balance) tadqiqotining xulosalariga asoslangan.

^{Foto: Marina Moldavskaya / TASS}
Hujjatda, xususan, agar AQSh Ukraina va Evropa mudofaasini qoʻllab-quvvatlashni kamaytirsa, Evropa duch keladigan xavfsizlik muammolari tahlil qilinadi.

Rossiya, EI mamlakatlari va Britaniyaning mudofaa xarajatlari

Tadqiqotda aytilishicha, 2024 yilda Rossiyaning umumiy mudofaa xarajatlari 42 foizga oshib, 13,1 trillion rublni tashkil etdi, bu xarid qobiliyati pariteti boʻyicha 462 milliard dollarga teng. IISS prognoziga koʻra, 2025 yilda Rossiya harbiy xarajatlari 13,7 foizga oʻsib, 15,6 trillion rubl (550 milliard dollar)ni tashkil etadi. Bu Rossiya yalpi ichki mahsulotining 7,5 foiziga yoki barcha federal xarajatlarning deyarli 40 foiziga toʻgʻri keladi, deb yozadi FT.

Taqqoslash uchun, Evropaning mudofaa byudjetlari, jumladan, Buyuk Britaniya va Evropa Ittifoqiga a'zo davlatlar xarajatlari oʻtgan yili deyarli 12 foizga oshib, 457 milliard dollarni tashkil qildi. Xususan, Germaniyaning mudofaa byudjeti 23 foizga oshib, 86 milliard dollar (83 milliard yevro)ga etdi. Shunday qilib, u 30 yil ichida birinchi marta Britaniyanikidan yuqori boʻldi, ya'ni 81 milliard dollar (78 milliard yevro), deya ta'kidlaydi nashr. Ta'kidlanishicha, bu statistik ma'lumotlar Bundesverni modernizatsiya qilish uchun maxsus fonddan bir martalik investitsiyalar bilan izohlanadi.

An'anaviy ravishda mutlaq koʻrsatkichlar boʻyicha Evropada ikkinchi oʻrinda turuvchi Fransiyaning mudofaa byudjeti 2024 yilda 4,5 foizga oshib, 64 milliard dollar (62 milliard yevro)ga etdi. Bu mamlakat yalpi ichki mahsulotining 2 foiziga toʻgʻri keladi.

Evropada mudofaa xarajatlari eng koʻp boʻlgan davlatlar qatorida Rossiya bilan chegaradosh Estoniya bor, u oʻtgan yili yalpi ichki mahsulotining deyarli 4 foizini mudofaaga sarflagan. Ikkinchi oʻrinni 3,25 foiz bilan Polsha egalladi. Biroq, mutlaq hisobda bu mamlakatlarning mudofaa xarajatlari Evropaning uchta yirik iqtisodiyotidan ancha kam: mos ravishda 1,7 milliard dollar va 28 milliard dollar.