Germaniyada suriyalik shifokorga insoniyatga qarshi jinoyatlar uchun umrbod hukm

Germaniyaning Frankfurt-Mayn shahridagi oliy sud suriyalik shifokor Alaa M.ga insoniyatga qarshi sodir etilgan jinoyatlar bo‘yicha umrbod qamoq jazosi tayinladi. Sud qarorida aytilishicha, u 2011-2012 yillarda o‘z vatani Suriyada ikki nafar insonni o‘ldirgan va kamida to‘qqiz kishini og‘ir tan jarohatiga duchor etgan. Sud bu ishni insoniyatga qarshi jinoyat sifatida baholadi va ayblanuvchi jazoni 15 yildan keyin ham muddatidan oldin ozod bo‘lishi mumkin bo‘lmagan tartibda o‘tadi.

Mazkur sud ishi Germaniyada ilk marta suriyalik shifokorning faoliyati bevosita insoniyatga qarshi jinoyatlar kontekstida ko‘rib chiqildi. Sudda ma’lum qilinishicha, Alaa M. Suriya rejimiga muxolif shaxslarga qarshi olib borilgan “yo‘q qilish guruhi”ning a’zosi bo‘lgan va o‘z jinoyatlarini Homs shahridagi harbiy gospital hamda harbiy razvedka hibsxonasida amalga oshirgan. Qurbonlar asosan muxolifatchilar bo‘lgan va ular bilan shifokor o‘ta shafqatsiz va sadistik munosabatda bo‘lgan.

Raislik qiluvchi sudya Kristof Koller ta’kidlashicha, shifokor o‘zining qiynoqlarga moyil ekanini yashirmagan va “o‘zidan past deb bilgan shaxslarga jismoniy va ruhiy azob berishni yoqtirgan”. Sud jarayonida 50 dan ortiq guvohning bayonoti eshitildi. Guvohlar ta’riflagan jinoyatlar orasida kaltaklash, turli badan a’zolarini kuydirish, jarohat yetkazish, jinsiy azoblash kabi holatlar bo‘lgan.

Mazkur ishning o‘ziga xos jihati shundaki, sudlash jarayonida Suriyadagi murakkab va xavfli vaziyat ham, shuningdek, insoniyatga qarshi jinoyatlar uchun xalqaro huquqiy javobgarlik masalalari ham keng ko‘rib chiqildi. Sudya Koller bu kabi jinoyatlar faqat aybdorlarni emas, balki butun jamiyatni, inson huquqlari va insoniylik tamoyillarini himoya qilish uchun ham javobgarlik va saboq ekanini ta’kidladi.

Germaniyada qabul qilingan bu qaror xalqaro huquq tizimi va inson huquqlari sohasida muhim voqea sifatida baholanmoqda. Suriyadagi faoliyati uchun hibsga olingan Alaa M. endi hayotining qolgan qismini qamoqda o‘tkazadi.

Xulosa o‘rnida:
Bu hukm xalqaro hamjamiyatga insoniyatga qarshi jinoyatlar jazosiz qolmasligini, hatto yillar o‘tib va boshqa mamlakatda ham javobgarlikdan qochib bo‘lmasligini yana bir bor eslatdi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!