O‘zbekistonda atrof-muhitni muhofaza qilish va poytaxtdagi ekologik vaziyatni barqarorlashtirish bo‘yicha navbatdagi katta dastur ishga tushirildi. Prezident 18 noyabr kuni imzolagan ushbu hujjat ekologiya borasidagi ustuvor yo‘nalishlarni aniq belgilab berdi va butun mamlakat miqyosida amalga oshiriladigan aniq vazifalarni o‘rnatdi. Yangi chora-tadbirlar nafaqat havo sifatini yaxshilash, balki resurslardan oqilona foydalanish, yashil hududlarni saqlash va energiya tejamkor tizimlarni joriy etishga qaratilgan.
Dasturda avvalo Toshkent shahri va Toshkent viloyatida joylashgan issiqxona xo‘jaliklarini tabiiy gaz bilan barqaror ta’minlash masalasiga jiddiy e’tibor qaratildi. Buning uchun 2025-yil oxiriga qadar issiqxonalarning gazga bo‘lgan ehtiyoji, mavjud quvvatlar, tarmoqlarga ulanish imkoniyatlari va energiya tejovchi texnologiyalarni joriy etish ehtimoli atroflicha tahlil qilinadi. Tabiiy gazdan samarali foydalanish, biogaz va quyosh energiyasi kabi muqobil manbalarni integratsiya qilish imkoniyati ham o‘rganiladi.
Shuningdek, zararli yoqilg‘idan foydalanib ishlaydigan obyektlar uchun javobgarlikni kuchaytirish, atmosferaga chiqariladigan zararli moddalarni kamaytirishga qaratilgan qonunchilik o‘zgarishlari tayyorlanishi belgilandi. Bu, ayniqsa, mazut va boshqa yuqori ifloslantiruvchi yoqilg‘ilar bilan ishlaydigan korxonalarga taalluqli.
1-dekabrdan boshlab respublika bo‘ylab AYOQSHlarda AI-80 benzini sotilishining oldini olish qat’iy nazoratga olinadi. Bu qadam sifatli va ekologik toza yoqilg‘i iste’molini oshirishga qaratilgan.
Poytaxtda esa dekabr oyidan yuk tashuvchi avtotransport vositalarining harakati tig‘iz vaqtlarda cheklanadi. Bu amaliyot bo‘yicha qaysi ko‘chalarda tartib joriy etilishi Ichki ishlar vazirligi tomonidan belgilab beriladi. Mazkur cheklovlar shahar havosini yaxshilash va tirbandlikni kamaytirishga xizmat qiladi.
2026-yilga qadar qurilish sohasida ham muhim o‘zgarishlar kutilmoqda. Qurilish boshlanishidan oldin har bir obyektda onlayn kameralar va fon monitoring stansiyalari o‘rnatilishi shart bo‘ladi. Shu orqali qurilish paytida changlanish va ifloslanish miqdori nazorat qilinadi. Qurilishda shamol yo‘nalishini hisobga olish standartlari ham ishlab chiqiladi — binolarning joylashuvi, shamol o‘tishi va havo aylanishi bilan bog‘liq asosiy me’yorlar qat’iy tartibga solinadi.
Toshkentdagi shamol yo‘nalishi va tezligi doimiy o‘rganiladi, hamda O‘zgidromet ushbu ma’lumotlarni ommaviy axborot vositalari orqali aholiga yetkazib turadi. Bu shaharning ekologik sharoitiga doir aniq va doimiy monitoring olib borishga yordam beradi.
Ekologiya sohasidagi eng yirik tashabbuslardan biri — “Yashil Toshkent” loyihasi. 2025-yil noyabrga qadar maxsus ishchi guruh tashkil qilinib, poytaxtda yashil hududlar maydonini ko‘paytirish, landshaftni yangilash, sug‘orish tizimlarini zamonaviylashtirish, raqamli monitoring yechimlarini joriy etish kabi vazifalarni muvofiqlashtiradi. Bu guruh tarkibiga Ekologiya qo‘mitasi, shahar hokimligi, Qurilish vazirligi va boshqa muhim idoralar vakillari kiritiladi.
Shuningdek, Toshkentda alohida o‘rmon xo‘jaligi tuziladi, uning vazifalari, shtat birliklari va texnik bazasi 2025-yil dekabriga qadar to‘liq ishlab chiqiladi. Respublika bo‘yicha dendrologiya va botanika bog‘lari tashkil etilishi, daraxtlarni kesish uchun ruxsatnomalarning kollegial tartibda ko‘rib chiqilishi, “Yashil hudud” xizmatlarini takomillashtirish kabi ishlar ham dasturga kiritilgan.
Muhim jihati — Ekologiya vazirligi endi mustaqil qo‘mita sifatida faoliyat yuritadi. Qo‘mita huzurida Ekopolitsiya tashkil etildi va unga cheklangan hollarda jismoniy kuch ishlatish huquqi berildi. Shuningdek, mahalliy hokimiyatga daraxt kesish bilan bog‘liq hujjatlarni qabul qilish qat’iyan man etildi.
Ushbu keng qamrovli dastur amalga oshirilishi Toshkentda ham, qolgan hududlarda ham ekologik vaziyatni ancha barqarorlashtirishi kutilmoqda. Yo‘nalishlar aniq, vazifalar keskin va maqsad — bir: aholi sog‘ligi va kelajak avlod uchun sog‘lom muhit yaratish.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
