АҚШ президенти Доналд Трамп сўнгги кунларда Россия раҳбари Владимир Путинни Украинадаги қонли можарони тўхтатишга рози қилиш имкониятига жиддий шубҳа билан қарай бошлади. Бу ҳақда Ғарбдаги бир қатор нуфузли нашрлар маълумот тарқатди.
Аввалроқ у бир неча марта жамоат олдида урушни қисқа муддатда бартараф этишга ваъда берганди. Бироқ эндиликда Трамп музокаралар орқали Путинни муросага чорлай олмаслигини тан олишга мажбур бўлгани айтилмоқда. Axios нашри ёзганидек, Оқ уй раҳбари ўз маслаҳатчиларига Кремл раҳбарининг тинчлик музокараларига оид ниятини нотўғри баҳолаганини очиқ билдирган.
Трамп бир неча бор агар Украинада отишмалар тўхтамаса, Россияга нисбатан қаттиқ чоралар кўрилиши мумкинлигини таъкидлади. Яқинда у Truth Social орқали қилган чиқишида Вашингтон Москвага қарши янги ва қақшатқич санкциялар жорий этишга тайёрлигини маълум қилди. Бироқ бунинг учун НАТО давлатлари ҳам қатъий қадам ташлаб, Россия нефтини харид қилишни тўхтатиши шартлигини қайд этди.
Унинг сўзларига кўра:
— Бу Трампнинг уруши эмас (мен президент бўлганимда бундай уруш бошланмаган бўларди!), балки Байден ва Зеленскийнинг уруши. Мен фақат уни тўхтатишга ва минглаб россиялик ҳамда украиналикларнинг ҳаётини асраб қолишга ҳаракат қиляпман. (Бир ҳафтада 7118 киши ҳалок бўлди. Бу ақлбовар қилмас фожеа!) Агар НАТО мен айтгандек йўл тутса, уруш тез орада тугайди. Акс ҳолда, менинг вақтим ҳам, Америка ресурслари ҳам зое кетади.
14 сентябрь куни у журналистлар билан мулоқотда ҳам Европанинг позициясига эътибор қаратди. Трамп Европа ҳали ҳам Россиядан нефть сотиб олаётганини танқид қилди ва улар Вашингтонга ҳамоҳанг тарзда санкцияларни кучайтириши кераклигини қайд этди.
Президентлик сайлови вақтида Трамп 24 соат ичида урушга барҳам беришга ваъда қилганди. Шу мақсадда у Путин билан бир неча бор телефон орқали суҳбатлашди. Кейинроқ, 15 август куни Аляскада юзма-юз учрашув ҳам ўтказилди. Қарийб 3 соат давом этган музокаралардан сўнг эса амалий натижа кузатилмади. Украинада ўт очишни тўхтатишга оид ҳатто вақтинчалик келишув ҳам тузилмади.
Трампнинг ўзи учрашувдан кейин ижобий фикр билдирди ва Fox News эфирида Путин билан мулоқотни 10 баллик тизимда энг юқори баҳолашини айтди. Аммо кўплаб таҳлилчилар Аляска саммитини Оқ уй учун мағлубият, Кремль учун эса сиёсий ғалаба сифатида талқин қилмоқда.
Сўнгги вақтларда Трампнинг “Путин ақлдан озган!”, “Ундан ҳеч қандай умид қолмади” деган баёнотлари эса Россия раҳбарига таъсир кўрсата олмаётганини англатмоқда.
Шу тариқа, Трампнинг бошланғичдаги ишончли ваъдаларидан сўнг Кремл билан келишув топиш имконияти тобора сустлашаётгани кўзга ташланмоқда.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!