Британиялик олимлар ҳайратланарли табиат сирини очишди — чумолилар ҳам касаллик хавфини ҳис этганда ўз уйларини “қайта лойиҳалашар” экан.
Бристол университети тадқиқотчилари аниқлашича, чумолилар инфекция тарқалишини олдини олиш учун уяларининг ички тузилишини ўзгартиришади. Улар кириш жойларини кенгайтириб, камераларни ажратиб қуриш орқали ҳашаротлар орасидаги бевосита алоқани камайтиради.
Тадқиқот phys.org сайтида чоп этилган бўлиб, мутахассислар буни ҳайвонлар оламида биринчи марта кузатилган ҳолат сифатида таъкидлашган. Олим Люк Лекининг сўзларига кўра:
“Бу — инсондан бошқа жонзотнинг ўз муҳитини касаллик тарқалиш хавфини пасайтириш мақсадида ўзгартириши илк бор илмий исботланган ҳолат”, — деди у.
Тадқиқот жараёнида олимлар икки гуруҳга бўлинган 180 та ишчи чумолини кузатишган. Улар тупроқ билан тўлдирилган идишларда янги уя қуришган. Бир гуруҳга кейинчалик замбуруғ споралари таъсир эттирилган ва 6 кун давомида уларнинг фаолияти махсус микро-КТ сканер орқали 3D форматда таҳлил қилинган.
Натижалар шундан далолат бердики, чумолилар қурган “қайта лойиҳаланган” уялар инфекция тарқалиш хавфини анча пасайтиради. Бу эса уларнинг ижтимоий иммунитет тизимида муҳим рол ўйнайди.
Мутахассислар таъкидлашича, бу кашфиёт инсон жамияти учун ҳам ибрат бўлиши мумкин. Айниқса, эпидемиялар даврида шаҳарлар архитектураси ва жамоат муҳитини шундай тарзда бошқариш мумкинки, хавф даражаси сезиларли камайсин.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
