Марказий банк иқтисодий хатарларга жавобан ставкани оширди

Марказий банк бошқаруви 20 мартдаги йиғилишида асосий ставкани 14 фоиз даражасида белгилаш ҳақида қарор қабул қилди. Бу ҳақда Марказий банк матбуот хизмати хабар берди.

Инфляцион хавфлар ва банк қарори

Марказий банк ўз қарорини инфляцион босимларнинг юқори даражада сақланиши, ички талабнинг ортиб бориши ҳамда инфляцион кутилмаларнинг кучайиши билан изоҳлади. Банкнинг таъкидлашича, пул-кредит шароитларини қатъийлаштириш инфляцияни жиловлаш ҳамда уни 5 фоизлик таргет даражасига туширишга қаратилган.

2025 йил бошидан инфляция даражаси бироз ортиб, февраль ойи якунига кўра 10,1 фоизни ташкил этди. Бу айрим товар ва хизматлар, жумладан, ёқилғи, коммунал хизматлар, транспорт, таълим ва тиббий хизматлар тарифларининг ошиши билан боғлиқ.

Инфляцияга таъсир этувчи омиллар

Сўнгги ойларда ялпи талабнинг ўсиши, трансчегаравий пул ўтказмалари ва кредитларнинг фаоллашиши инфляцияга қўшимча босим ўтказмоқда. Бу жараёнлар чакана савдо айланмаси ҳамда пуллик хизматлардан тушумлар ўсишида ҳам намоён бўлмоқда.

Йил бошидан асосий савдо ҳамкорлар валюталарининг мустаҳкамланиши таъсирида реал самарали алмашув курси пасайиш тенденциясини кўрсатмоқда. Шу сабабли, банк пул-кредит сиёсати қатъийлигини оширишни мақбул чора деб баҳолади.

Келгуси чоракларда иқтисодий прогнозлар

Марказий банкнинг ҳисоб-китобларига кўра, ушбу чоралар инфляцион жараёнларни босқичма-босқич секинлаштириб, 2024 йил якунига қадар умумий инфляцияни 7-8 фоизгача пасайтиришга замин яратади.

Бироқ, агар келгуси чоракларда ялпи талаб ва нархларга босим кутилганидан ҳам кучайса, пул-кредит сиёсати яна қайта кўриб чиқилиши мумкин.

Асосий ставка тарихига назар

2024 йил 25 июлда асосий ставка 0,5 фоизга пасайтирилиб, 13,5 фоиз даражасида белгиланган эди. Бу етти йил ичида биринчи марта ставка 14 фоиздан пастга тушиши бўлган. Шу пайтдан буён ставка ўзгармаганди, аммо март ойидаги қарор билан 14 фоизга қайта кўтарилди.

Марказий банк бу қарорни узоқ муддатли барқарорлик ва инфляция хавфларини бартараф этиш мақсадида қабул қилганини таъкидлади. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг