İran internetsiz kaldı: çatışma ortamında ağ tamamen kapatıldı

Dünyanın en kapalı ve denetimli internet ortamlarından biri olarak kabul edilen İran’da, son günlerde internete erişim neredeyse imkânsız hale geldi. İnternet özgürlüğü ve küresel ağ takibi yapan NetBlocks organizasyonunun verilerine göre, ülkedeki tüm ana sağlayıcılar ve veri alışverişi kesilmiş durumda. Böyle geniş çaplı bir kesinti İran için ilk değil, fakat bu seferki tam blokaj, halkın yaşam tarzı ve devletin bilgi politikasına ciddi şekilde etki etti.

NetBlocks, yaptığı açıklamada, gerçek zamanlı ağ verileriyle İran’da internet bağlantısının neredeyse tamamen kesildiğinin tespit edildiğini belirtti. Daha önce de ülkede kısmi kesintiler, bazı sağlayıcılar aracılığıyla getirilen kısıtlamalar ve özellikle muhalefet veya dış bilgi akışına karşı geçici engeller uygulanmıştı. Ancak bu sefer İran yetkilileri, ülke genelinde kapsamlı kısıtlamalar uygulamaya karar verdi.

Bunun ardından İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı, internete erişime sınırlamalar getirildiğini resmen açıkladı. Bu karar halk arasında farklı tepkilere, yerel ve uluslararası bilgi ortamında ise ciddi tartışmalara ve eleştirilere yol açtı. İnternet blokajı, sadece kişisel iletişimi değil, aynı zamanda ekonomiyi, eğitimi, sağlığı ve devlet hizmetlerini de olumsuz etkiledi.

İran’da internet sorunları elbette tesadüf değil. Son zamanlarda ülkede güvenlik ve siyasi denge ciddi şekilde sınanıyor. 13 Haziran’da İsrail, İran’a karşı askeri operasyon başlattı — nükleer ve savunma altyapılarına saldırı düzenledi. Bu olayın ardından İran da karşılık olarak İsrail’e bir dizi füze gönderdi. Bölgede durum giderek gerildi ve askeri çatışma yeni bir aşamaya taşındı.

Tam da bu askeri ve siyasi çatışmalar ortamında internet kısıtlamaları daha da artırıldı. Amaç, dış bilgi akışını kontrol etmek, sosyal ağlarda yayılan haberleri filtrelemek ve halk arasında yayılabilecek memnuniyetsizlik ve endişeyi azaltmak. Şu anda İran’ın büyük bir kısmı bilgiden mahrum kalmış durumda ve sadece yerel ağ üzerinden sınırlı içeriklere ulaşılabiliyor.

Uluslararası insan hakları savunucuları ve bilgi özgürlüğünü koruyan kuruluşlar bu durumu insan haklarına aykırı bir hareket olarak değerlendiriyor. Özellikle böyle kriz ve savaş ortamında bilgiye serbest erişimin sınırlandırılması, halkın güvenliği ve genel moralini ciddi şekilde etkiliyor. İnternet aktivistleri, gazeteciler ve blog yazarları için de bu ek zorluklar getirdi.

Gözlemciler ve takipçiler, İran’daki internetin kapatılmasının ülke içindeki bilgi akışını yok etmeye yönelik siyasi ve teknik bir hareket olduğunu, bunun ülkenin uluslararası imajına da etki ettiğini belirtiyor. Uluslararası toplum ise bu tür kısıtlamalara karşı tepkisini sürdürmekte.

Sonuç:
İran’daki internet kısıtlamalarının ardında siyasi ve askeri nedenler, bilgi güvenliği ve iç dengeyi sağlama amaçlı özel bir politika yatıyor. Bu tür durumlarda bilgi özgürlüğü ve teknolojik gelişme konuları daha da önemli hale geliyor. Bölgedeki karmaşık durum sona ermediği sürece, internet kısıtlamaları ve bilgi savaşı küresel alanda da güncelliğini korumaya devam edecek. Telegram’da «Zamin»i takip edin!