Olimlar karbonat angidriddan yoqilg‘i ishlab chiqarishning inqilobiy usulini o‘ylab topishdi

^{Foto: iStock}
Dizel yoqilg‘isi bilan ishlaydigan avtomobillar karbonat angidrid chiqindilariga sezilarli hissa qo‘shadi. Bu holat dekarbonizatsiya yo‘lini juda murakkablashtiradi.

Interesting Engineering nashrining yozishicha, AQSH Energetika axboroti ma’muriyati ma’lumotlariga ko‘ra, 2022 yilda dizel yoqilg‘isi Qo‘shma Shtatlardagi transportdan chiqadigan barcha karbonat angidrid chiqindilarining taxminan 25 foizini va energiya bilan bog‘liq barcha karbonat angidrid chiqindilarining taxminan 10 foizini tashkil qilgan.

Ushbu muammoni hal qilish uchun Vashington universitetining Energetika, atrof-muhit va kimyo muhandisligi bo‘limidan Joshua Yuan Missuri universitetining Kimyoviy va biotibbiyot muhandisligi bo‘yicha professori Syuzi Dai bilan birgalikda elektrokataliz yordamida karbonat angidridni elektrobiodizelga aylantirish usulni ishlab chiqdi.

Bu usul an’anaviy soya asosidagi biodizel ishlab chiqarishga qaraganda 45 barobar samaraliroq va 45 baravar kam tuproqni talab qiladi.

Qayd etilishicha, elektrokataliz karbonat angidridni atsetat va etanol kabi biomos keluvchi oraliq mahsulotlarga aylantirish imkonini beradi. Mikroblar keyinchalik bu oraliq mahsulotlarni lipidlarga yoki yog‘ kislotalariga aylantiradi, ular oxir-oqibat biodizel ishlab chiqarish uchun xom ashyoga aylanadi. Yangi usul elektr biodizeliga har bir molekula uchun quyosh energiyasining 4,5 foiz karbonat angidridni lipidga aylantirish samaradorligiga erishish imkonini berdi, bu biodizelga qaraganda ancha samarali.

Yuan o‘simliklardagi tabiiy fotosintez odatda 1 foizdan kamroq ekanligini tushuntirdi, bunda quyosh nuri energiyasining 1 foizdan kamrog‘i SO2 ni o‘simliklar o‘sishi uchun turli molekulalarga aylantirish orqali biomassaga aylanadi.

Elektrokataliz uchun qayta tiklanadigan resurslardan foydalanish tufayli, elektr biodizel jarayoni biomassaning yondosh mahsulotlari, etilen va boshqalardan ishlab chiqarilgan elektr dizelining bir grammiga 1,57 gramm karbonat angidridni kamaytiradi, bu esa salbiy emissiya potensialiga ega. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring