Putinning Azerbaijan Airlines samolyoti halokatidan soʻng kechirim soʻrashi yordam berdimi?

38 kishining hayotiga zomin boʻlgan Azerbaijan Airlines samolyoti halokatidan soʻng Rossiya OAVlari bortdagi kislorod baloni portlashi yoki qushlar galasi haqidagi versiyalarni tarqatdi.

Bu Bokuda koʻpchilikni, jumladan, Ozarbayjon prezidentini ham gʻazablantirdi. Halokatdan keyin toʻrtinchi kuni Rossiya prezidenti Vladimir Putin uzr soʻradi, biroq ozarbayjonliklar hamon norozi.

«Afsuski, dastlabki uch kun ichida biz Rossiyadan bema'ni versiyalardan boshqa hech narsa eshitmadik... Buni qushlar galasiga bogʻlash yoki gaz ballonining portlashi deb ta'riflash ahmoqlik va insofsizlikdir», — dedi Ilhom Aliyev. Uning fikricha, samolyot Rossiya havo mudofaasi tomonidan beixtiyor urib tushirilgan.

Siyosiy sharhlovchi Rauf Mirqodirovning fikricha, Putin kechirim soʻrash uchun toʻrt kun kutmaganida, norozilik kamroq boʻlardi.

«Ushbu voqea Rossiya va Ozarbayjon munosabatlarida jiddiy muammolar mavjudligini koʻrsatdi», — deydi u.

Halok boʻlgan uchuvchilar va styuardessalarga Ozarbayjon Milliy Qahramoni unvoni berildi. Tirik qolgan ekipaj a'zolari qahramonlar sifatida kutib olindi.

Koʻpchilikning fikricha, uchuvchilar halokatga uchrayotgan samolyotni Qozogʻistonga olib kelib, uni dashtga qoʻndirishga urinib, eng yuqori professionallik va jasorat koʻrsatgan.

Vladimir Putin sodir boʻlgan voqea uchun uzr soʻradi, lekin aybni tan olish (garchi u havo hujumidan mudofaa ishi haqida gapirgan boʻlsa ham) yoki tovon toʻlash haqida gapirmadi. Ozarbayjonda koʻpchilika bu yoqmadi.

Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligi esa Rossiya fuqarolari uchun yashash ruxsatnomasini ikki baravarga — 90 kunga qisqartirdi va bu mamlakatda koʻpchilik tomonidan mamnuniyat bilan kutib olindi.

Rossiyalik teleboshlovchilar va targʻibotchilarning diqqatni Ukrainaga qaratishga urinishmoqda: goʻyoki ularning droni Ozarbayjon samolyotini ataylab oʻqqa tutgan.

Siyosiy sharhlovchi Rauf Mirqodirov fikricha, ikki prezident oʻrtasidagi suhbatning nashr etilgan qismidan koʻrinib turibdiki, Putin aybini toʻgʻridan-toʻgʻri tan olishdan qochgan.

Ozarbayjon parlamentining xalqaro aloqalar qoʻmitasi a'zosi Rasim Musabekovning fikricha, yakunda Rossiya rahbariyati xatosini tan oldi, bu esa Ozarbayjon va Rossiya oʻrtasidagi munosabatlar yomonlashmasligini anglatadi.

«Ular Rossiya yolgʻon hikoyalar bilan oʻziga na hurmat va na obroʻ qoʻshmasligini tushunishdi», — dedi u. — «Xatoni tan olish, kechirim soʻrash va aybdorlarni jazolash Rossiyaning obroʻsi va mamlakatlarimiz oʻrtasidagi munosabatlar uchun faqat yaxshi boʻladi. Putin uzr soʻradi va tergov qoʻmitasi rahbari Bastrikinni tergovga yubordi. Oʻylaymanki, yakunda tergov yakunlanadi va jabrlanuvchilarga tovon toʻlash toʻgʻrisida qaror qabul qilinadi».

Musabekovning fikricha, ozarbayjonliklarning Rossiyaga munosabati oʻzgarmaydi, chunki ular rus televideniyesini koʻrmaydilar va efirlarda yangrayotgan fikrlar doim yolgʻon ekanligini anglash Ozarbayjonda «odatiy holdir».

Pandemiyadan oldin ozarbayjonliklar Shimoliy Kavkazga quruqlik chegarasi orqali sayohat qilishgan, ammo u deyarli besh yildan beri yopiq. Va samolyot yagona tanlovdir.

Ozarbayjon 2020 yilning mart oyidan beri oʻz quruqlikdagi chegaralarini koronavirus pandemiyasi sababli rasmiy ravishda yopishgandi.

Davlat statistika qoʻmitasi ma'lumotlariga koʻra, ozarbayjonliklar sayohatga asosan havo yoʻllari orqali chiqishadi. Shunday qilib, AZALning Grozniyga reysi 2022 yilda joriy qilingan va shu vaqt ichida 77 ming yoʻlovchi undan foydalandi.

Halokatga uchragan samolyot bortida 30 nafar Ozarbayjon fuqarosi boʻlgan. Ularning yarmi Rossiya chegarasiga yaqin Balaken shahridan edi. Ularning aksariyati mehnat muhojirlari yoki ularning qarindoshlari edi.

20 yoshli Ayxan Bayramzoda Grozniyga ishlash maqsadida uchib ketayotgan edi va hayotida birinchi marta samolyotga oʻtirgandi: xayriyatki, u tirik qoldi. Uning xolasi Shaxlo Murodovaning aytishicha, ukasi oilasi bilan Chechenistonda yashaydi. «Chegaralar yopiq boʻlgani uchun endi ularning oldiga bora olmaymiz», deydi Murodova.

Rossiya Ozarbayjon uchun yoʻlovchi tashish hajmi boʻyicha Turkiyadan keyin ikkinchi davlat boʻlib qolmoqda.

Fojiadan ikki kun oʻtib Ozarbayjon hukumati Shimoliy Kavkazga parvozlarni yopdi va quruqlikdagi chegaralar yopiqligicha qoladigan «maxsus karantin rejimi»ni uzaytirdi.

Eslatib oʻtamiz, AZAL samolyoti bortida 67 kishi, jumladan besh nafar ekipaj a'zosi boʻlgan. Ulardan 38 nafari vafot etgan, 29 nafari tirik qolgan. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring