Sirli muzokaralar: Isroil va Suriya o‘rtasida tortishuvlar keskinlashmoqda

Isroil va Suriya o‘rtasida xavfsizlik va mintaqaviy barqarorlik bo‘yicha maxfiy muzokaralar yangi tortishuvlarga sabab bo‘ldi, deb xabar berdi aa.com. The Jerusalem Post ma’lumotlariga ko‘ra, bu so‘nggi haftalarda AQSH vositachiligida o‘tkazilayotgan va BAA, Bahrayn, Marokash kabi mamlakatlar bilan 2020 yilda imzolangan «Ibrohim kelishuvlari»ni kengaytirish maqsadida tashkil etilgan jarayonning bir qismi hisoblanadi.

Mazkur muzokaralarda Tel-Aviv va Damashq tomonlari turli xavfsizlik kafolatlari hamda normallashtirish shartlarini muhokama qilgan. Suriya delegatsiyasi Isroilga o‘z hududiga zarba berishga imkon beradigan har qanday punktni qat’iy rad etgan, deb ta’kidlanadi maqolada. Shu bilan birga, Isroil ishg‘ol qilingan bufer hududidan qo‘shinlarni olib chiqib ketish evaziga, tahdidlarga qarshi «profilaktik zarbalar» berish huquqini saqlab qolishni talab qilgan.

Manbalarning ta’kidlashicha, muzokaralar juda ehtiyotkor va murakkab sharoitda o‘tmoqda. Tomonlar birinchi bosqichda faqat «sovuq tinchlik» va xavfsizlik sohasida cheklangan hamkorlikka erishishlari mumkinligi aytiladi. Suriya bu yo‘lda o‘z milliy manfaatlaridan chekinmaslikka qat’iy qaror qilgan, Isroil esa xavfsizlik bo‘yicha kafolatlarni ustuvor masala deb biladi.

Mutaxassislar ta’kidlashicha, Isroilning Eronga qarshi zarbalari vaqtincha to‘xtatilgani va «Ibrohim kelishuvlari» orqali mintaqaviy muloqotga urinishlar Tel-Aviv uchun tashqi siyosatda muhim o‘rin egallay boshladi. Isroil tashqi ishlar vaziri Gideon Saar Jo‘lan tepaliklari ustidan nazorat saqlansa, hatto Suriya va Livan bilan normal munosabatlar o‘rnatish mumkinligini bildirgan.

Shu bilan birga, muzokaralar jarayonida diplomatik ton yumshagan bo‘lsa-da, muammolarning asosiy qismi hali ham hal qilinmagan. Yaqin Sharqda barqaror tinchlik sari qadam tashlash uchun har ikki tarafdan ham qattiq siyosiy iroda va ishonch talab etiladi. Tahlilchilar fikricha, bu muzokaralar natijasi mintaqadagi qator davlatlar va xalqaro munosabatlar uchun katta ahamiyatga ega bo‘ladi.

Joriy voqealar fonida, Isroil va Suriya o‘rtasidagi maxfiy muloqotlar yanada muhim va bahsli jarayonga aylanmoqda. Bu muzokaralar Yaqin Sharqda haqiqiy tinchlik imkoniyati yaratish yoki navbatdagi siyosiy tortishuvlarga yo‘l ochishini esa faqat vaqt ko‘rsatadi.

Foto: Anadolu Agency “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!