Ispaniyadagi Valensiya shahri yaqinidagi kichik Bunol shahri dunyoga mashhur bo‘lgan “La Tomatina” pomidor festivaliga guvoh bo‘ldi. Kecha, 27 avgust kuni, minglab sayyohlar va mahalliy aholi bir joyga to‘planib, an’anaviy pomidor janglarida ishtirok etdi, deb xabar berdi Valencia Secreta.
Festival har yili avgust oyining so‘nggi chorshanbasida o‘tkaziladi va mamlakat ramzlaridan biri sifatida keng tanilgan. Mazkur bayram nafaqat qiziqarli, balki tarixi ham o‘ziga xos. Uning ilk asosi 1945 yilga borib taqaladi. O‘shanda mahalliy bozor savdogarlari janjal paytida bir-birlariga pomidor uloqtirgan. Bu voqea mahalliy aholi orasida yaxshi kayfiyat uyg‘otgan va keyingi yili rasmiy ravishda festival sifatida tashkil etilgan. 1980 yillarda ommaviy axborot vositalari tomonidan keng yoritilishi uni butun dunyoga mashhur qildi va minglab turistlarni jalb qildi.
Bayram kunning ilk soatlarida an’anaga muvofiq yog‘langan ustunga chiqib, unda osilgan xamonni qo‘lga kiritish musobaqasi bilan boshlanadi. Keyin esa shahar maydoniga yuk mashinalarida pomidorlar olib kelinadi. Suv purkagichlar orqali berilgan maxsus signaldan so‘ng haqiqiy jang boshlanadi. Ishtirokchilar o‘zini butunlay qizilga burish uchun oq futbolka kiyishadi va soatlab bir-birlariga pomidor uloqtirishadi.
Joriy yildan festivalda maxsus chipta tizimi joriy qilingan, unda ishtirokchilar soni 20 ming odam bilan cheklangan. Masalan, 2012 yilda festivalga 50 ming kishi kelgan edi. Shu sababli, chipta tizimi nafaqat xavfsizlikni ta’minlaydi, balki ishtirokchilar uchun an’anaviy muhitni saqlab qolish imkonini beradi.
Pomidor janglari taxminan bir soat davom etadi, ammo uning shovqin-suron va rangli muhiti sayyohlar va mahalliy aholi uchun uni zabivlikka aylantiradi. Bayramda musiqiy va raqs dasturlari, turli shoular ham olib boriladi, bu esa uni nafaqat jang, balki haqiqiy madaniy marosimga aylantiradi.
Jangdan keyin shahar ko‘chalaridagi pomidor qoldiqlari suv shlanglari va o‘t o‘chirish mashinalari yordamida tozalanadi. Bu an’ana nafaqat go‘zal, balki ekologik jihatdan ham muhimdir.
Shu tariqa, Ispaniyaning kichik Bunol shahridagi “La Tomatina” festivali nafaqat qiziqarli va rangli, balki tarixiy va madaniy ahamiyatga ega an’anaviy tadbir sifatida butun dunyo turistlari e’tiborini tortadi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
