Dunyo bo‘yicha bir kilogramm mol go‘shtining o‘rtacha narxi 2025-yil sentabr oyida 6,9 dollar (taxminan 88 000 so‘m) ga yetdi, deb Tashkent Today xabar berdi. Bu 1960-yildan beri kuzatilgan eng yuqori ko‘rsatkichdir. O‘zbekistonda esa go‘sht narxi yillik inflyatsiya darajasidan uch barobar tez o‘sdi.
Go‘sht narxi ketma-ket to‘rt oy davomida oshib kelmoqda. Yillik o‘sish deyarli 10% ga yetdi. Asosiy sabab – chorvachilikdagi uzoq ishlab chiqarish sikli (taxminan ikki yil) va go‘sht yetishtirish hajmining kamayishi. Quyidagi omillar ham muhim ta’sir ko‘rsatmoqda:
• Go‘sht yetishtirishda yuqori xarajatlar – har kilogramm uchun 15 000 litr suv sarflanadi.
• Iqlim o‘zgarishi va qurg‘oqchilik sababli yem yetishmovchiligi.
• Savdo mojarolari va yetkazib berish zanjirlarining buzilishi.
• Yoqilg‘i narxining oshishi logistika xarajatlarini ko‘paytirmoqda.
• Yevropada chorva kasalliklarining tarqalishi.
• Pandemiyadan so‘ng go‘sht iste’molining oshishi.
Mol go‘shti dunyo bo‘yicha go‘sht iste’molining 24 foizini tashkil etadi. U tovuq (33%) va cho‘chqa go‘shti (36%)dan keyin uchinchi o‘rinda. Mutaxassislar go‘sht narxi 10–15 yil ichida yanada oshib, u “hashamat mahsuloti”ga aylanishi mumkinligini taxmin qilmoqda.
O‘zbekistonda sentabr oyida suyaksiz mol go‘shti narxi 25,2%, suyakli go‘sht esa 23,2% ga oshdi. Sabablardan biri – yaylovlarning chorva soniga nisbatan kamligi. Ilgari yaylov sifatida ishlatilgan yerlarda bug‘doy va paxta ekilishi bu muammoni yanada kuchaytirmoqda.
Xususiy xo‘jaliklarda go‘sht ishlab chiqarishning katta qismi mavjud. Shrot va jmiq narxining o‘zgarishi, yem yerlarining kamayishi hamda ayrim cheklovlar tufayli chorva boqish xarajatlari ortmoqda.
Ichki narxlarning o‘sishi fonida import hajmi ham oshdi. 2025-yil sentabrida 14,1 ming tonna mol go‘shti import qilindi, umumiy qiymati 62 million dollar (792 milliard so‘m). Bir kilogramm import go‘shti 4,38 dollar (56 000 so‘m) bo‘ldi, bu o‘tgan yildagidan 18% yuqori.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
