So‘nggi yillarda mamlakatda giyohvandlik va unga bog‘liq jinoyatlar tez sur’atlarda ko‘paymoqda. Ayniqsa, bu xavfli illat ayollar va yoshlar orasida keng yoyilayotgani jamiyat uchun jiddiy xavotir uyg‘otmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Narkotiklarni nazorat qilish milliy markazi katta inspektori Sarvar O‘rmonov ma’lum qilganidek, 2020 yildan 2024 yilgacha bo‘lgan davrda giyohvandlik bilan bog‘liq jinoyatlar sodir etgani uchun javobgarlikka tortilganlar soni ikki barobardan ko‘proq oshgan. Eng tashvishli jihati shundaki, bu o‘sish asosan ayollar va yoshlar hisobiga to‘g‘ri kelmoqda.
Besh yil avval giyohvandlikda gumon qilinganlar orasida ayollar ulushi atigi bir necha foizni tashkil etgan bo‘lsa, bugun bu ko‘rsatkich uch barobarga oshgan. Yoshlar orasidagi vaziyat yanada xavfli – har uchinchi narkojinoyat sodir etgan shaxs 30 yoshga to‘lmagan yigit-qizlardir.
Sarvar O‘rmonovning ta’kidlashicha, bu tendensiyaning asosiy sababi narkotik moddalarning ijtimoiy tarmoqlar orqali faol tarqatilishi bilan bog‘liq. Ilgarigidek ko‘cha savdosi yoki yashirin “aloqachilar” orqali emas, balki internet orqali turli kanallar, botlar va maxfiy guruhlar orqali sotuv kengaymoqda. Jinoiy tuzilmalar yoshlarni “oson pul”, “erkin hayot” va “shon-sho‘hrat” va’dalar bilan aldab, ularni qo‘lga tushirayotgani ayni haqiqatdir.
“Huquq-tartibot organlari chegaralarda nazoratni kuchaytirayotgani va katta partiyadagi narkotiklarni musodara qilish bo‘yicha muhim natijalarga erishganiga qaramay, jinoiy sxemalarning o‘zi tobora murakkablashmoqda. Narkotrafik endi faqat real dunyoda emas, raqamli makonda ham faoliyat yuritmoqda. Shu sababli unga qarshi kurashda yangi yondashuvlar – kibernazorat, internet tahlillari va ta’lim muassasalaridagi profilaktika tadbirlari alohida ahamiyat kasb etmoqda”, — deydi O‘rmonov.
Mutaxassisning fikricha, davlat so‘nggi yillarda bu sohada qator ishlar amalga oshirdi: xalqaro hamkorlik kuchaytirildi, profilaktika tadbirlari kengaytirildi, jinoiy javobgarlik choralari qat’iylashtirildi. Biroq dinamika shuni ko‘rsatmoqdaki, narkotik moddalar bozori yangilangan texnologiyalarga tez moslashmoqda.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
