Nükleer tehlike Orta Asya’ya da tehdit oluşturuyor mu? Bilim insanı görüşü

Orta Doğu’daki jeopolitik gerilimler, özellikle İran ve İsrail arasındaki nükleer tesislere yapılan saldırılar, yalnızca bölgesel değil, aynı zamanda küresel güvenlik için de ciddi bir tehdit oluşturuyor. Bu ortamda Orta Asya, özellikle de Özbekistan halkını endişelendiren en önemli sorulardan biri şu: “Nükleer bir felaketin sonuçları bize de etki eder mi?”

Bu soruya iklim bilimci bilim insanı Erkin Abdullahatov yanıt verdi. Onun ifadesine göre, nükleer tesislere yapılan saldırılar sonucu radyasyon riski gerçekten mevcut. Özellikle İran topraklarındaki Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer komplekslerine füze veya bombalarla saldırı yapıldığı anda, belirli hava koşullarında radyoaktif ışın akışı bizim bölgemize, yani Özbekistan’a da ulaşabilir.

Abdullahatov’a göre, Özbekistan’daki hava yapısı ve atmosferdeki sinoptik süreçler bu tehlikenin ciddiyetine etki ediyor. Onun dediğine göre, Özbekistan’a gelen ve burada gelişen 15 farklı sinoptik sürecin 2–3’ünde, radyoaktif ışın akışları İran’dan bizim ülkemize engel olmadan ulaşabilir. Bu süreçler genellikle yaz aylarında — termik depresyon ve düşük basınçlı atmosfer koşullarında meydana geliyor. Özellikle 11. ve 13. tür sinoptik süreçler Orta Asya’da yazın hakim oluyor ve dış akımları rahatça getirebilir.

İklim bilimci, bu olasılıkların teorik olduğunu, fakat şu anda yapay uydular ve modern atmosfer izleme verilerinin İran nükleer tesisleri çevresinde radyasyon seviyesinin artmadığını gösterdiğini vurguluyor. Ayrıca uluslararası nükleer kuruluşlar — özellikle IAEA Başkanı Rafael Grossi — de, Natanz ve İsfahan’daki nükleer saldırılardan sonra radyoaktif veya kimyasal bir kirlilik saptanmadığını, çevredeki radyoaktivitenin normal seviyede olduğunu bildirdi.

Aynı zamanda, uzmanlar jeopolitik risk nedeniyle sürekli izleme gerekliliğini vurguluyor. Çünkü herhangi bir radyoaktif atık veya patlama yalnızca bir ülke için değil, tüm bölgesel ekosistem için büyük sorunlar yaratabilir.

Sonuç olarak: Şu anda Orta Asya ve Özbekistan için nükleer tesislerdeki çatışmalar nedeniyle ciddi bir radyasyon tehdidi gözlenmiyor. Ancak hava ve sinoptik süreçlere bağlı olarak bu tehlike kesinlikle tamamen reddedilemez. Zaman zaman uzmanlar, iklim bilimciler ve uluslararası uzmanlar tarafından halka tam ve doğru bilgi verilmesi en önemli görevlerden biri olmaya devam ediyor. Telegram’da «Zamin»i takip edin!