Dünya siyasi sahnesi yeniden sıcak gelişmelerle dolu. Özellikle, Rusya ile Ukrayna arasındaki uzun süredir devam eden askeri çatışmaya son vermek amacıyla ABD tarafından yeni bir ciddi diplomatik adım atıldı. Bu konuda, Polonya’nın tanınmış Onet.pl yayın organı gazetecileri kendi kaynaklarına dayanarak bilgi verdi.
6 Ağustos’ta Moskova’da, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Amerikalı iş insanı Steve Witkoff arasında kapalı kapılar ardında bir görüşme gerçekleşti. Görüşmede, Donald Trump yönetimi tarafından gönderilen “çok kârlı” teklif tartışıldı.
Onet.pl kaynaklarına göre, bu teklif şu önemli maddeleri içermektedir:
– Askerî operasyonların geçici olarak durdurulması (barış anlaşması değil, geçici ateşkes olarak);
– Rusya’nın Ukrayna’da işgal ettiği bölgeler üzerindeki fiili kontrolünün kabul edilmesi (sorunun çözümünün 49 veya 99 yıl ertelenmesi olasılığıyla birlikte);
– Rusya’ya uygulanan birçok ekonomik ve siyasi yaptırımın kaldırılması ve uzun vadede enerji alanında iş birliğinin yeniden başlatılması, ayrıca Rus gazı ve petrol ithalatının tekrar açılması.
Dikkat çekici olan şu ki, teklif paketinde NATO’nun genişlemesini durdurmak ya da Ukrayna’ya askeri desteği kesmekle ilgili herhangi bir garanti verilmemiştir. Ancak gazetecilere göre, Rusya tarafı bu son maddeye olumlu yaklaşmıştır.
Bu bilgiler henüz resmi kaynaklarca doğrulanmamış veya yalanlanmamıştır. Hem ABD hem de Rusya tarafı, bu tür karmaşık siyasi süreçlere temkinli yaklaşmaktadır.
Bilgilere göre, Steve Witkoff Moskova’ya geldiğinde, Donald Trump da Kremlin’e kendi sert taleplerini iletmek üzere hazırlık yapmaktaydı. Eğer talepler zamanında yerine getirilmezse, ABD’nin Rusya’dan petrol satın alan ülkelere vergi uygulayacağı açıklanmıştı. Bu adım Kremlin için ciddi bir baskı olarak değerlendirilmektedir.
Witkoff ile Putin’in görüşmesinden sonra, Trump Avrupa’daki müttefikleriyle ayrıntılı görüşmeler gerçekleştirdi. Bu görüşmelerde, Rusya ve Ukrayna liderlerinin katılımıyla üçlü müzakere düzenlenmesi teklifi de ele alındı. Trump, bu görüşmenin 11–17 Ağustos tarihleri arasında yapılmasını planladığını belirtti.
Kremlin bu teklifi ciddiye almış gibi görünüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD lideriyle yüz yüze görüşmenin yakın zamanda yapılacağını doğruladı ve görüşme yeri olarak Birleşik Arap Emirlikleri’ni önerdi. Ayrıca, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile de görüşmeye karşı olmadığını, ancak bu görüşme için özel şartların sağlanması gerektiğini ve bunun henüz uzak bir ihtimal olduğunu da sözlerine ekledi.
Bloomberg de kendi kaynaklarına dayanarak Trump’ın planları hakkında haber verdi: Trump, Putin ile yapacağı görüşmede ateşkes ve “bölgelerin değişimi” konusunu gündeme almayı amaçlıyor. Ancak bu değişimin ne anlama geldiği netleştirilmemiştir.
Bilindiği üzere, Putin daha önce defalarca açıklamıştı ki, eğer Ukrayna, Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinden tamamen çekilirse, Rusya ateşkese hazırdır. Ancak bu bölgeler Rusya Federasyonu Anayasasına resmen dâhil edilmiş olsa da, Rusya bu alanların tamamını fiilen kontrol edememektedir.
Şu anda tüm uluslararası toplum bu gelişmeleri dikkatle izlemektedir. Eğer bu girişim hayata geçerse, modern çağın en kanlı silahlı çatışmalarından biri sona erebilir. Bu nedenle, gelecek haftaki gelişmeler sadece Avrupa için değil, tüm dünya için büyük siyasi önem taşıyacaktır.
Telegram’da «Zamin»i takip edin!
