Yevropa bolalarni TikTok va Instagram'dan uzmoqchi!

Yevropa Ittifoqining bir qator davlatlari voyaga yetmagan bolalarni ijtimoiy tarmoqlardan himoya qilish uchun jiddiy choralar ko‘rishni talab qilmoqda. Deutsche Welle xabariga ko‘ra, Fransiya, Gretsiya, Daniya, Sloveniya va Kipr hukumatlari 15 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun TikTok, Instagram, YouTube va boshqa mashhur platformalarni taqiqlashni yoki unda foydalanishni qattiq cheklashni taklif qildi.

Mavzu Luksemburgda o‘tkazilgan Yevropa Ittifoqiga a’zo davlatlarning raqamli texnologiyalar vazirlari yig‘ilishida muhokama qilindi. Fransiya bu borada yetakchi rolni o‘ynadi va ijtimoiy tarmoqlarda ro‘yxatdan o‘tish uchun voyaga yetmaganlardan ota-onaning rasmiy ruxsatini talab qilish majburiyatini platformalar zimmasiga yuklashni taklif etdi.

Ma’lum bo‘lishicha, hozirda Yevropa bo‘ylab ko‘plab bolalar o‘z yoshini soxtalashtirib, 13 yoshdan kattalar uchun mo‘ljallangan TikTok, Instagram, Snapchat va X (Twitter), shuningdek, 16 yoshgacha cheklangan YouTube va Tumblr platformalarida bemalol faoliyat yuritmoqda.

Fransiya raqamlashtirish va telekommunikatsiyalar vaziri Klara Shappazning ta’kidlashicha, yevropalik bolalar ijtimoiy tarmoqlardan o‘rtacha 7–8 yoshdan boshlab foydalanishni boshlamoqda. Bu esa ularni turli raqamli tahdidlar — kiberbulling, nafrat to‘la kontent, hatto pornografiya singari xavflarga duchor qiladi.

Mutaxassislar fikricha, bolalarda uzoq vaqt mobil qurilma va ijtimoiy tarmoqlarga bog‘liqlik kayfiyat buzilishi, depressiya, ijtimoiy izolyatsiya hamda tanqidiy fikrlash qobiliyatining pasayishiga olib kelishi mumkin.

Shu sababli, Fransiyada bu yo‘nalishda qonun allaqachon qabul qilingan bo‘lsa-da, u hali Yevropa Ittifoqi darajasida ma’qullanmagan. YEI Komissiyasi esa bu masalada o‘z yechimini ishlab chiqmoqda — u ijtimoiy tarmoqlarda foydalanuvchining yoshini aniqlaydigan maxsus ilova yaratish niyatida. Bu dastur orqali tarmoqlar kerakli yoshga yetmaganlarga xizmat ko‘rsatmasligi kafolatlanadi.

Taqiq tashabbuskorlari fikriga ko‘ra, ijtimoiy platformalar nafaqat kattalar, balki bolalar uchun ham mas’uliyatni his qilishi kerak. Bu masala Yevropa jamiyatida keng muhokama qilinmoqda.

Zamin.uz tahririyati raqamli xavfsizlik va yosh avlodning ma’naviy sog‘lomligiga oid barcha yangiliklarni diqqat bilan yoritishda davom etadi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!