Uzoq umr ko‘rish uchun ideal vazn qay tarzda aniqlanadi?

To‘g‘ri va uzoq umr ko‘rishni istagan har bir inson uchun salomatlik mavzusi har doim kun tartibida. Bir qarashda oddiy bo‘lib tuyuladigan vazn masalasi aslida har kim uchun individual va chuqur yondashuv talab etadi. Diyetolog Olga Romashinaning ta’kidlashicha, ideal vazn faqat chiroyli ko‘rinish uchun emas, balki sog‘lom va faol hayot uchun ham asosiy omil hisoblanadi, deb yozadi edimdoma.ru.

Har bir raqamning ortida — fan va hayot tajribasi

Ko‘pchilik odamlar tanadagi "kam vazn"ni ideal deb hisoblaydi. Ammo olimlar kuzatuvlari bundan farqli natijalarni ko‘rsatmoqda. Masalan, umr ko‘rish davomiyligida tana massasi indeksi (BMI) katta rol o‘ynaydi. Bu ko‘rsatkichni aniqlash uchun o‘z vazningizni (kilogrammlarda) bo‘yingizning kvadrat metrdagi qiymatiga bo‘lasiz. Xalqaro me’yorlar bo‘yicha, normal BMI 18,5-24,9 oralig‘ida bo‘lishi kerak.

Qizig‘i, uzoq umr ko‘rayotgan insonlarda ushbu indeks ko‘pincha yuqori chegaraga yaqin bo‘ladi. Bu esa salomatlik uchun zarur bo‘lgan muayyan "zapas" tananing normal ishlashini ta’minlashda foydali bo‘lishini ko‘rsatadi.

Sog‘lom vazn — raqam emas, balki hayot tarzi

BMI formulasi ideal vaznni topishda muhim, lekin yagona o‘lchov emas. Sportchilarda, masalan, mushak massasi ko‘pligi sababli BMI yuqori chiqishi mumkin, lekin bu ortiqcha yog‘ yig‘ilishi degani emas. Shu sabab, mutaxassislar raqamlarga ko‘r-ko‘rona ishonmaslikni, balki umumiy holatni — jismoniy faollik, to‘g‘ri ovqatlanish, zararli odatlar va gormonal balansni ham hisobga olishni tavsiya etadi.

Olga Romashina ta’kidlaganidek, aniqroq baholash uchun tanadorlik yoki yog‘ miqdorini, bel aylanasini va bel-son nisbatini o‘lchash maqsadga muvofiq. Bu ko‘rsatkichlar orqali organizmdagi yog‘lar qanday taqsimlanganini, xavfli ortiqcha vazn yo‘qligini yoki bor ekanligini bilish mumkin.

Ortiqcha vazn yoki "qo‘shimcha zaxira": qayerda me’yor?

Har bir insonning organizmi individual. Kimdir uchun 2-3 kilogramm "zapas" immunitet va energiya manbai bo‘lsa, boshqa odam uchun bu qo‘shimcha hajm faollik va salomatlikka salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shuning uchun ideal vaznni aniqlashda tana tuzilishi, yosh, jins va turmush tarzi kabi omillarni ham inobatga olish kerak.

Ba’zi tadqiqotlarda qayd etilishicha, ayollarda bel aylanasi 80 smdan, erkaklarda esa 94 smdan oshmasligi maqsadga muvofiq. Bel-son nisbati ham muhim — ayollarda 0,85, erkaklarda esa 0,9 dan oshmasligi lozim.

Har kuni sog‘lom harakat — har kuni yaxshi natija

Maqsadli harakat qilish, jismoniy faollikni oshirish, har kuni minimal harakatlar va sog‘lom ovqatlanish — uzoq umr ko‘rish yo‘lida eng yaxshi “investitsiya”. Odatiy vazn va BMI — faqatgina statistik ko‘rsatkich, haqiqiy hayotda esa har bir insonning o‘z salomatlik formulasi bor.

Faqat raqamlar emas, balki o‘z his-tuyg‘ularingizni ham tinglang

Uzoq va sog‘lom umr sari intilishda, raqamlarga bog‘lanib qolish kerak emas. Ba’zan ozgina "zapas" foydali bo‘lishi, organizmning qiyin sharoitlarda ishlash qobiliyatini oshirishini olimlar ta’kidlamoqda. Eng asosiysi — sog‘lom turmush tarzi, yaxshi kayfiyat va muvozanatni saqlash. Raqamlardan ko‘ra, o‘zingizni yaxshi his qilish va hayotdan zavq olish — haqiqiy salomatlik mezonidir. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!