
Har bir inson hayotda o‘ziga ishonishni, ma’naviy barkamollikka erishishni va katta maqsadlarga erishishni orzu qiladi. Biroq, buning uchun birinchi navbatda o‘zingizni qanday baholashingiz va atrofdagi odamlar bilan qay tarzda munosabat qurayotganingizga e’tibor berish juda muhim, deb ta’kidlaydi psixologlar. Ayniqsa, bugungi jadal hayotda ichki va tashqi ta’sirlar insonning o‘z-o‘ziga bo‘lgan hurmatiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi.
Ijtimoiy muhit — shaxsiyat rivojining asosiy omili
Ko‘pchilik uchun atrof-muhit, yaqin do‘stlar, oila a’zolari va hatto ish jamoasi insonning o‘zini qanday qabul qilishini belgilab beradigan omillardan biridir. Ba’zan biz o‘z haqiqiy ehtiyojlarimizni tushunmaymiz, balki boshqalarning aytishi, qarashlari va xulosalariga ko‘ra o‘zimizga baho beramiz. Psixologlar bu holatni “ichki ko‘zgu effekti” deb ataydilar — yaqinlarimiz o‘z kayfiyati va fikrlari orqali bizning o‘zimizni idrok etishimizga katta ta’sir ko‘rsatishadi.
Masalan, bolalikda ustozlar yoki yaqinlar tomonidan bildirilgan bir og‘iz tanqid, yillar o‘tib ham odamning nutqdan qo‘rqishiga yoki kamtarlikka moyilligini shakllantirishi mumkin. Yoki onangizning faqat ish haqida o‘ylaydigan qiz deb tanbeh berishi — noaniq aybdorlik tuyg‘usini paydo qiladi, sizning mehringizni esa bolalar to‘liq his qilib turishi mumkin.
Oila va yaqinlar ta’siri: ichki kuch yoki noaniq aybdorlik?
Yaqinlar va turmush o‘rtog‘ining munosabati ayolning o‘z-o‘ziga bo‘lgan ishonchini shakllantirishda hal qiluvchi ahamiyatga ega. Agar turmush o‘rtoq sovg‘alar o‘rniga amaliyotni, his-tuyg‘ular o‘rniga iqtisodiy yechimlarni afzal ko‘rsa, ayol o‘z ehtiyojlarini kamsitib, o‘z-o‘zini hurmat qilishdan ancha uzoqlashib ketishi mumkin. Bunday vaziyatda inson hayotdagi boshqa yo‘nalishlarga, masalan, ishga yoki ijtimoiy rollarga ko‘proq e’tibor qaratadi va hayotdan to‘liq qoniqish ololmaydi.
Muvaffaqiyatli shaxs uchun muhim maslahatlar
Psixologlar o‘z-o‘ziga ishonchni va ichki barqarorlikni mustahkamlash uchun bir nechta samarali usullarni tavsiya qiladilar:
– Aloqa doirasini tanlashda ehtiyotkor bo‘ling. Atrofingizdagi odamlar sizga faqat ijobiy ruh, qo‘llab-quvvatlov va g‘amxo‘rlik bag‘ishlashi muhim.
– Har qanday munosabatda chegara qo‘yishga harakat qiling. Sizni kamsitadigan, energetikasi past odamlar bilan muloqotni minimallashtiring.
– Unutmang, sizning ichki kuchingiz — o‘z yutuqlaringizni e’tirof etishdan boshlanadi. Har kuni katta bo‘lmasada, kichik yutuqlaringizni ham qadrlang.
– Agar salbiy fikrlar va tanqidlar sizni ko‘p aylantirsa, muhitingizni tubdan o‘zgartirishdan qo‘rqmang. Yaxshi insonlar bilan birga bo‘lish o‘z-o‘ziga ishonchni oshiradi.
Ichki barqarorlik va atrof ta’siri: hayotingizning kaliti
O‘z-o‘ziga bo‘lgan hurmat va ishonch — insonning faoliyati, sog‘ligi, ijtimoiy munosabatlari va umumiy hayotiy energiyasining asosiy manbaidir. Agar inson atrofida qo‘llab-quvvatlovchi, faxrlanuvchi va ilhomlantiruvchi muhit bo‘lsa, u kundan-kunga kuchliroq va muvaffaqiyatli bo‘ladi. Har bir salbiy munosabat, kichkina bolalik xotirasi yoki yaqinlar tanqidi inson hayotiga uzoq yillar ta’sir qilishi mumkin. Lekin buni o‘zgartirish, yangi hayot sahifasini ochish ham faqat o‘ziga bog‘liq!
O‘zini hurmat qilish — muhitga moslashuv emas, balki shaxsiy tanlov
Maqsad sari intiluvchi, har kuni o‘z ustida ishlaydigan va yorqin hayotga ishongan inson o‘z hayotini to‘liq o‘zgartirishi mumkin. Chin do‘stlar, qo‘llab-quvvatlovchi oila va mustahkam ijtimoiy muhit — bu sizning o‘z-o‘zini hurmat qilishingiz va ishonchingizni oshirishda eng muhim omillardan biri. Ba’zida atrofdagi birorta so‘z yoki munosabat butun hayotga ta’sir qiladi, shuning uchun faqat yorug‘ muhitda yashashga intiling.
Siz bugun o‘zingiz haqingizda qanday fikrdasiz — bu savolga javob berish, sizning atrofda kimlar turganini tahlil qilishdan boshlanadi. Har bir kishining baxti va muvaffaqiyati — birinchi navbatda, uning o‘zini qanday qabul qilishida va o‘ziga ishonchida. Atrofingizni tanlang, hayotingizni to‘g‘ri yo‘lga qo‘ying va ichki sizni hurmat qiluvchi muhit yarating! “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosing Mavzuga oid yangiliklar