Bolalar raqamli “qafas”da: ota-onalar nazorati nimga xizmat qiladi?

Ota-onalar farzandlarini kuzatishda tobora koʻproq texnologiyalardan foydalanmoqda. Future Crew tadqiqot markazi ma'lumotlariga koʻra, ota-onalarning 44 foizi bolalarning internetdagi faoliyatini cheklovchi ilovalar oʻrnatgan, 25 foizi esa maxsus kuzatuv dasturlaridan foydalanadi. Bundan tashqari, yirik uyali aloqa operatorlarining ma'lumotiga koʻra, ularning nazorat xizmatlarini 12 foiz ota-onalar ulab olgan.

Bolalarni kuzatish uchun mavjud vositalar quyidagilarni oʻz ichiga oladi: noma'lum qoʻngʻiroqlarni bloklash, ba'zi ilovalarni yuklashni taqiqlash, faqat tasdiqlangan manbalariga ruxsat berish, GPS-trekerlar, aqlli soatlar va maxsus xizmatlar. Ushbu xizmatlarning oʻrtacha narxi kuniga 60–85 soʻmni tashkil qiladi.

Bolalar qanday qilib cheklovlarni chetlab oʻtadi?
Bolalar ota-onalar tomonidan oʻrnatilgan cheklovlarni chetlab oʻtishni yaxshi oʻzlashtirgan. Masalan, telefonni zavod sozlamalariga qaytarish orqali ekran vaqtini cheklovchi dasturlarni oʻchirish mumkin. Ammo GPS-treker yoki internet xarajatlarini kuzatish uchun ikki faktorli autentifikatsiya kabi xavfsizlik choralarini qoʻllash tavsiya etiladi.

Xavf muloqot ilovalarida
Messenjerlar bolalar uchun eng xavfli boʻlib qolmoqda, chunki ular orqali firibgarlar faoliyat yuritadi. Positive Technologies kompaniyasining xavfsizlik boʻyicha eksperti Aleksey Lukanskiyning ta'kidlashicha, firibgarlar farzandingiz bilan muloqot qilib, SMS-kodlar yoki boshqa shaxsiy ma'lumotlarni olishga uringan holatlar tez-tez kuzatiladi.

Fikr va tavsiyalar
Farzandlaringizni himoya qilishning eng samarali usuli – ularni firibgarlikdan ogohlantirish, kuchli parollarni tanlash va ikki bosqichli himoya tizimlarini oʻrganishga oʻrgatishdir. Birov, oilaviy psixolog Marinaning fikricha, gadjetlarni bolalardan tortib olish notoʻgʻri yondashuvdir. Yaxshisi, ularga vaqtni toʻgʻri taqsimlashni oʻrgatish lozim. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring