Toshkent osmonida kuchli magnit bo‘roni: salomatlik uchun jiddiy xavf

2025 yil 2 iyul kuni Toshkent va O‘zbekistonning boshqa hududlarida yana bir bor kuchli geomagnit faollik qayd etilishi kutilmoqda. Bu haqda meteorologiya sohasidagi mutaxassislar — "Meteonova" markazi xabar bermoqda. Ularning ma’lumotlariga ko‘ra, bu safar meteorologik holat "qizil darajali xavf" sifatida baholanmoqda. Bu esa odamlar salomatligi uchun jiddiy xavf solishi mumkinligini anglatadi.

Mutaxassislar ta’kidlashiga ko‘ra, 2 iyul kuni ertalab soat 08:00 atrofida geomagnit faollik 5 balllik yuqori ko‘rsatkichga yetishi kutilmoqda. Bunday darajadagi geobo‘ronlar inson organizmiga kuchli ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Bu holat, ayniqsa, salomatligi mustahkam bo‘lmagan shaxslar uchun katta xavf tug‘diradi.

Ma’lumotlarga qaraganda, shu kuni ertalab boshlanadigan geostriks soati 08:00 da ro‘y berishi mumkin, shundan so‘ng uning intensivligi biroz kamayib, 4 ball atrofida saqlanishi kutilmoqda. Bu holat 3 iyulgacha davom etishi mumkin va bu davr mobaynida insonlar ehtiyot bo‘lishi lozim.

Magnit bo‘ronlari, odatda, Yerning magnit maydonidagi keskin o‘zgarishlar tufayli yuzaga keladi. Bu o‘zgarishlar turli xil fiziologik reaksiyalarni keltirib chiqaradi. Shu sababli, shifokorlar va sog‘liqni saqlash mutaxassislari bunday kunlarda ayrim toifadagi insonlarga alohida e’tibor qaratishni tavsiya etmoqda.

Xususan, yurak-qon tomir tizimida muammolari bor shaxslar, gipertoniya, aritmiya, infarkt xavfi bor bemorlar, shuningdek, asab tizimi kasalliklari bilan og‘rigan insonlar ushbu magnit faollikni eng kuchli his qiluvchilar qatorida hisoblanadi.

Shuningdek, qandli diabet, bronxial astma va meteopatiya — ya’ni ob-havo o‘zgarishlariga sezuvchanlikdan aziyat chekayotgan fuqarolar uchun ham bu kunlar qiyin kechishi mumkin. Ularda bosh og‘rig‘i, uyqusizlik, asabiylik, xo‘lqatlar o‘zgarishi, qon bosimining oshishi yoki pasayishi, tez charchash va kayfiyatning tushishi kabi alomatlar kuzatilishi mumkin.

Aholi orasidagi eng zaif toifa — keksalar, bolalar, homilador ayollar va surunkali kasalliklarga chalingan shaxslar hisoblanadi. Ularga nafaqat jismoniy, balki ruhiy jihatdan ham salbiy ta’sir etishi mumkin.

Shu munosabat bilan shifokorlar tomonidan bir qator tavsiyalar berilmoqda. Unga ko‘ra, bunday kunlarda jismoniy faollikni kamaytirish, ortiqcha stressdan saqlanish, yetarlicha suv iste’mol qilish, yengil ovqatlar tanovuli, dam olish va yaxshi uxlash tavsiya etiladi. Shuningdek, mumkin qadar toza havoda yurish, albatta, soyabon ostida yoki quyosh ta’siridan himoyalanib amalga oshirilishi maqsadga muvofiqdir.

Tibbiy mutaxassislar tomonidan aytilishicha, agarda shaxs o‘zini noqulay his qilsa, darhol shifokorga murojaat qilishi kerak. Xususan, yurakda og‘riq, hushsizlik, qo‘l-oyoqlarda yo‘qotish hissi, ko‘ngil aynishi va bosh aylanishi kabi simptomlar mavjud bo‘lsa, bu jiddiy belgilar sifatida qabul qilinishi lozim.

Shu bilan birga, insonlar ruhiy barqarorlikni saqlash uchun nafas mashqlari, yorug‘lik terapiyasi va musiqa orqali tinchlanish usullaridan ham foydalanishlari mumkin. Mutaxassislar bunday davrlarda ijtimoiy tarmoqlardagi va ommaviy axborot vositalardagi negativ yangiliklardan uzoq turish, ijobiy ruhda fikr yuritish va imkoniyati bo‘lsa, tabiat ostida dam olishni tavsiya etmoqda.

Shuningdek, meteoaktiv kunlarda avtomobilda uzoq sayohatlarga chiqmaslik, to‘liq tekashiruvdan o‘tmagan elektr uskunalaridan foydalanmaslik va ish joylarida xavfsizlik qoidalariga amal qilish kerakligi ta’kidlanmoqda.

O‘zbekiston Gidrometeorologiya xizmati va Favqulodda vaziyatlar vazirligi bu kabi meteoaktiv kunlarda aholini hushyor bo‘lishga chaqirmoqda. Agarda ushbu jarayonlar 3 iyuldan keyin ham davom etsa, rasmiy ma’lumotlar orqali aholiga ma’lum qilinadi.

Xulosa qilib aytganda, geomagnit bo‘ronlari har qancha tabiiy jarayon bo‘lmasin, inson salomatligiga bo‘lgan ta’siri jiddiy baholanishi kerak. Buning oldini olish uchun har bir fuqaro o‘z organizmiga diqqat qilish, sog‘lom turmush tarzini ta’minlash va tibbiy maslahatlarga rioya etishi shart. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!