YUNESKO Bosh konferensiyasining 43-sessiyasi doirasida “Samarqand: 3000-yillik meros” mavzusida xalqaro konferensiya o‘tkazilib, u nafaqat tarixchilar, balki butun jahon jamoatchiligining diqqat markazida bo‘ldi. Ushbu anjuman Samarqandning ilmiy jihatdan isbotlangan qadimiy tarixini yanada chuqur o‘rganish va uning insoniyat sivilizatsiyasi rivojidagi o‘rnini keng yoritish maqsadida tashkil etildi.
Tadbirda O‘zbekiston va xorijiy mamlakatlarning nufuzli ilmiy muassasalari, tarixchi va arxeolog olimlar, madaniy merosni o‘rganuvchi ekspertlar ishtirok etdilar. Konferensiyaning ochilish qismida Samarqand viloyati hokimi vazifasini bajaruvchi Adiz Boboyev, Prezident administratsiyasi huzuridagi Kreativ iqtisodiyot va turizm masalalari departamenti direktori o‘rinbosari Elmurod Najimov hamda YUNESKO Butunjahon merosi markazi direktori Lazar Elondu Assomo so‘zga chiqdi.
Ta’kidlanishicha, Samarqand nafaqat O‘zbekistonning, balki butun insoniyat tarixining muhim madaniy markazlaridan biri bo‘lib kelgan. Olimlar o‘z ma’ruzalarida Afrosiyob, Ko‘ktepa, Qal’ai Afrosiyob va boshqa arxeologik yodgorliklarda olib borilgan qazishmalar natijasida topilgan artefaktlar haqida so‘z yuritishdi. Ushbu topilmalar Samarqand hududidagi ilk aholi manzilgohlari miloddan avvalgi II ming yillikka tegishli ekanini ko‘rsatgan.
«Arxeologik dalillar shaharning ilk sivilizatsiya o‘chog‘i sifatida shakllanganini, uning madaniyati uzluksiz rivojlanib kelganini yaqqol isbotlaydi», — deya ta’kidladi mutaxassislar.
Shuningdek, xalqaro hamkorlikda olib borilgan ilmiy tahlillar va xronologik izlanishlar natijasida olimlar bir ovozdan “Samarqand tarixi kamida 3000-yilni tashkil etadi”, degan xulosaga kelishdi. Bu esa avvalgi 2750-yillik bahoni rasman qayta ko‘rib chiqishga olib keldi.
YUNESKO va O‘zbekiston hukumatining qo‘shma bayonotiga ko‘ra, Samarqandning yoshi endi rasman 3000-yil deb e’tirof etildi. Bu tarixiy qaror nafaqat ilmiy jihatdan katta ahamiyatga ega, balki Samarqandning jahon madaniyatidagi o‘rnini yanada mustahkamlaydi.
Shu tariqa, qadimiy shaharning boy tarixi, me’moriy yodgorliklari va madaniy merosi insoniyatning umumiy sivilizatsiyasi tarkibida yana bir bor yuksak darajada tan olindi. Samarqand endi nafaqat Sharqning, balki butun dunyo tarixining uzviy qismi sifatida, haqiqiy “uch ming yillik shahar” maqomida yangi sahifani ochdi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
