Исроил ҲАМАСнинг янги талаблари сабабли Ғазо бўйича келиша олмади

^{Фото: Reuters}
Фаластиннинг ҲАМАС ҳаракати томонидан илгари сурилган янги талаблар туфайли Ғазо секторини тартибга солиш ва гаровга олинганларни озод қилиш бўйича келишув тафсилотлари ҳали ҳам тўлиқ келишилмаган. Бу ҳақда Исроил ҳукумати расмий вакили Девид Менсер хабар берди.

“Келишув тафсилотлари ҳали якунланмаган. Бизнинг музокаралар жамоамиз Доҳада ечим топиш учун саъй-ҳаракатларни давом эттирмоқда”, деди Менсер.

Аввалроқ Исроил бош вазири Биньямин Нетаньяхунинг идораси ҲАМАСни воситачилар билан келишилган Ғазо бўйича келишув бандларидан воз кечишда ва сўнгги дақиқада ён беришга эришишга уринишда айблаган эди. Идоранинг таъкидлашича, Исроил воситачилар ҲАМАС шартноманинг барча тафсилотларини тасдиқлади деб хабар бермагунча, уни тасдиқлаш учун ҳарбий-сиёсий кабинет ва ҳукумат мажлисини чақирмайди.

Менсернинг сўзларига кўра, бу ҳолат ҳозиргача сақланиб қолмоқда.

“Исроил якуний келишувга эришилмагунча ушбу музокараларнинг муваффақиятини расман эълон қилмайди”, деди вазирлар маҳкамаси спикери.

Келишувнинг биринчи босқичи олти ҳафта давом этади ва чекланган асирлар алмашинуви, Ғазодаги Исроил қўшинларининг қисман олиб чиқилиши ва анклавга ёрдамнинг кўпайишини ўз ичига олади.

2023 йил 7 октябрь куни ҲАМАС бошчилигидаги Исроил жанубига ҳужум пайтида қўлга олинган 33 нафар исроиллик асирлар, жумладан аёллар, болалар ва 50 ёшдан ошган тинч аҳоли озод қилинади. Бунинг эвазига Исроил ушбу босқичда 2000 га яқин фаластинлик маҳбусларни, шу жумладан умрбод қамоқ жазосини ўтаётган 250 нафар маҳбусни озод қилади. Озод қилинган фаластинликлар орасида 7 октябрдан кейин ҳибсга олинган 1000 га яқин киши бор.

Асирларни айирбошлаш билан бир қаторда, Исроил ўз кучларини Ғазо аҳоли марказларидан Ғазонинг Исроил билан чегарасидаги 700 метрдан кўп бўлмаган ҳудудларга олиб чиқади. Исроил тинч аҳолига анклавнинг қамал қилинган шимолидаги уйларига қайтишга рухсат беради, анклавга кунига 600 тагача юк машинасига ёрдам кўрсатишга рухсат беради.

Исроил, шунингдек, жароҳатланган фаластинликларга Ғазо секторини даволаниш учун тарк этишга рухсат беради ва биринчи босқични амалга ошириш бошланганидан етти кун ўтгач, Миср билан Рафаҳ ўтиш йўлини очади.

Исроил кучлари Миср ва Ғазо ўртасидаги чегара ҳудудида жойлашган Филаделфия йўлагида ўз иштирокини қисқартиради, кейин эса кейинги босқичларда бутунлай чиқиб кетади.

Иккинчи ва учинчи босқичларнинг батафсил маълумотлари, принцип жиҳатидан келишилган бўлса-да, биринчи босқич давомида музокара қилиниши керак.

Бу можарода иккинчи ярашувдир: биринчиси 2023 йил ноябрь ойида тузилган ва атиги олти кун давом этган эди. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг