date

Антарктидада музлар эриши ва денгиз сатҳининг кўтарилиши хавфи ортмоқда

Антарктидада музлар эриши ва денгиз сатҳининг кўтарилиши хавфи ортмоқда
Антарктида, ер юзидаги энг совуқ қитъа бўлишига қарамай, охирги йилларда глобал исишнинг салбий таъсирини кучлироқ ҳис қилмоқда. Жанубий яримшарда қишда денгиз музининг майдони 17,81 миллион квадрат километрга тушди, бу эса 47 йиллик сунъий йўлдош кузатувларидаги учинчи энг паст кўрсаткичдир. Музларнинг эриши янада кучайиб бораётганлиги, иқлим ўзгаришининг глобал ўлчамда янада чуқурроқ илдиз отаётганини кўрсатади. Ушбу ҳолат, нафақат Антарктиданинг ўзига, балки бутун дунё бўйлаб экологик тизимларга таҳдид солаётганини англатади.

Музларнинг эриши узоқ муддатли ўртача кўрсаткичдан анча паст бўлиши, 2023 йилда эриган рекорд миқдор ва 2024 йилда иккинчи энг паст даражадан ҳам ортда қолмоқда. Бу эса, табиийки, иқлим ўзгаришининг кескин суръатда давом этаётганидан дарак беради. Катта тадқиқотчи Ted Skambos'нинг фикрига кўра, 2016 йилгача Антарктида денгиз музлари даражаси аста-секин ўсиб борган бўлса-да, ҳозирги вақтда иссиқроқ океан сувлари жанубий қирғоқларга кириб бормоқда. Бу ҳолат, глобал исишнинг тасири жанубий денгизларга ҳам етиб боргани ва унинг барча иқлим тизимларига салбий таъсир кўрсатишни бошлаганини англатади.

Денгиз музининг эриши, денгиз сатҳини тўғридан-тўғри кўтаришига олиб келмайди, аммо унинг йўқолиши қуёш энергиясини қайтарувчи очиқ рангли сиртларнинг камайишига сабаб бўлади. Музнинг йўқолиши ўрнига, тўқ рангли океан суви уни ўзлаштиради ва тезроқ исинишни кучайтиради. Муз қатламининг йўқолиши, шунингдек, Антарктида муз қатламини ҳимоя қилувчи буфер вазифасини бажаради. Агар муз қатламлари эриб кетаётган бўлса, қирғоқбўйи ҳудудлар янада заифлашади ва музликларнинг қулашини тезлаштириши мумкин. Бу эса, ўз навбатида, бутун дунё бўйлаб денгиз сатҳининг сезиларли даражада кўтарилишига олиб келиши мумкин.

Ctrl
Enter
Хато топдингизми?
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босинг
Янгиликлар » Дунё » Антарктидада музлар эриши ва денгиз сатҳининг кўтарилиши хавфи ортмоқда