Депрессия хавфини 23 фоизга камайтиришнинг энг оддий усули

^{Фото: «Домашний очаг»}
Американинг учта нуфузли университет олимлари энг катта тадқиқот олиб борди. Бу уйқунинг депрессия хавфига қандай таъсир қилиши ҳақида эди. Экспериментда 840 минг киши иштирок этди. Олимлар уйқуга кетиш ва уйғонишнинг қанчалик эрта бўлиши ҳиссий ҳолатга қанчалик таъсир қилишини ишончли тарзда аниқлади. Маълум бўлишича, режимдаги озгина ўзгаришлар ҳам сезиларли фойда келтириши мумкин.

Аввалги тадқиқотлар шуни кўрсатдики, тунги бойқушлар депрессиядан эрта уйғонадиганларга қараганда икки баравар кўпроқ азоб чекади. Бунга ухлаш соатлари таъсир қилмайди. Тўғри, кайфиятнинг бузилиши уйқу сифатига таъсир қилиши мумкин.
Биринчи белги 2018 йилда ўтказилган тадқиқот бўлиб, унда Сара Веттер 32000 ҳамширани кўриб чиқди ва эрта уйғонишни танлаганларда кейинги тўрт йил ичида тушкунликка тушиш эҳтимоли камлигини аниқлади.

Кўпчилик учун, уйқунинг ўртаси эрталаб соат учда: улар 23:00 да ётади ва эрталаб соат 06:00 да уйғонади. Кейинчалик тадқиқотчилар маълумотни асосий депрессив бузуқлик мавжудлигини кўрсатадиган маълумотлар базаси билан мослаштирди. Статистик воситалардан фойдаланиб, улар уйғониш вақти ва депрессияни ривожланиш хавфи ўртасидаги боғлиқликни топмоқчи бўлди.

Жавоб аниқланди – инсон қанча эрта уйғонса инсон, бу хавф шунчалик паст бўлади.
Ўртача уйқу вақтини бир соат олдин ўзгартириб, асосий депрессия бузилиши хавфини 23 фоизга камайтириш мумкин. Бу шуни англатадики, агар тунги соат 1 да ухлаш ўрнига ярим тунда ухлашга ётилса ва бир соат олдинроқ уйғонилса, депрессия хавфи 23 фоизга камаяди. Агар сиз бунинг ўрнига соат 23:00 да уйқуга кетиладиган бўлса, хатарлар 40 фоизга пасаяди.

Баъзи тадқиқотлар шуни кўрсатадики, бу кун ёруғлиги масаласи – эрта турадиганлар кўпроқ кундузги ёруғликни олади ва бу кайфиятга таъсир қилувчи гормонларни рағбатлантиради. Бошқаларнинг таъкидлашича, аксарият одамларнинг одатларидан фарқ қиладиган танаси ўз-ўзидан тушкунликка тушиши мумкин.

Олимларнинг таъкидлашича, депрессияни камайтириши мумкинлигини аниқлаш учун катта рандомизацияланган клиник синов зарур. Аммо аллақачон ухлашни режалаштирганлар учун шифокор қуйидаги маслаҳатларни беради: «Кундузларни ёруғ, кечаларни эса қоронғи қилиш зарур. Тонгни тоза ҳавода бир стакан қаҳва ичишдан ва ишга боришдан бошлаш керак – пиёда ёки велосипедда. Кечқурун компьютерни, чироқларни ва смартфондаги билдиришномаларни ўчириш тавсия этилади». “Замин” янгиликларини “Youtube”да кузатиб боринг