Хитой ҳукумати қариялар сонининг ўсиши натижасида юзага келаётган ижтимоий ва иқтисодий муаммоларни ҳал қилиш учун робототехника ва сунъий интеллектни (СИ) миллий стратегия даражасида қўлламоқда.
1. Тиббиётда Роботлаштирилган Ассистентлар
Роботлар нафақат қариялар уйларида, балки шифохоналарда ҳам кенг қўлланилмоқда.
Жарроҳлик Роботлари: Дастлаб хорижий моделлар (масалан, Da Vinci) устунлик қилган бўлса, эндиликда Хитойнинг маҳаллий ишлаб чиқарувчилари (масалан, MicroPort MedBot ёки TINAVI Medical) минимал инвазив жарроҳлик амалиётларини ўтказиш учун мўлжалланган юқори аниқликдаги робот-жарроҳлар ишлаб чиқмоқда.
Реабилитация Роботлари: Бу роботлар инсульт ёки жароҳатлардан кейин беморларнинг мотор функцияларини (ҳаракатланиш қобилиятини) тиклашда ёрдам беради. Улар машқларнинг такрорланишини ва интенсив назоратини таъминлайди, бу эса шифокор ва ҳамшираларнинг юкини камайтиради.
2. Қарияларга Ғамхўрлик Қилувчи Роботлар
Қариялар уйларидаги ҳамширалар ва ёрдамчилар етишмовчилигини қоплаш учун махсус ҳамроҳ-роботлар (companion robots) жорий этилмоқда.
Ҳамроҳлик ва Эмоционал Қўллаб-қувватлаш: Мисол учун, iPal каби кичик антропоморфик роботлар қариялар билан суҳбатлаша олади, уларга дори ичиш вақтини эслатади ва оила аъзолари билан видеоалоқани ўрнатишга ёрдам беради.
Кундалик Ёрдамчилар: Бу роботлар овқат етказиб бериш, уй тозалаш ёки қарияларни каравотдан ўриндиққа кўчириш каби оғир жисмоний вазифаларни бажаради, бу эса инсон ёрдамчиларига тушадиган жисмоний зўриқишни камайтиради.
3. Интеллектуал Мониторинг ва Диагностика
СИ тизимлари нафақат амалий ёрдам беради, балки қарияларнинг саломатлигини доимий кузатиш учун ҳам қўлланилади.
Аномалияни Аниқлаш: СИ дастурларига эга сенсорлар ва камералар қарияларнинг юриш маромини, ухлаш тартибини ва кундалик ҳаракатларини таҳлил қилади. Агар тўсатдан йиқилиш ёки анормал ҳаракатлар аниқланса, тизим зудлик билан тиббий ходимларни огоҳлантиради.
Соғлиқни Баҳолаш: СИ овозли анализ орқали деменсия (хотира сустлашуви) каби касалликларнинг дастлабки белгиларини аниқлашга ёрдам беради, бу эса эрта аралашувга имкон беради.
Келажакка Йўналтирилган Сиёсат
Хитойнинг робототехника ва СИ соҳасидаги бундай инвестициялари бевосита ҳукуматнинг "Хитойда ишлаб чиқарилган 2025" (Made in China 2025) стратегик режаси билан боғлиқ бўлиб, унда робототехника асосий устувор йўналишлардан бири сифатида белгиланган. Мақсад — бу соҳада глобал етакчиликка эришиш ва жамиятнинг қариши билан боғлиқ муаммоларни самарали ҳал қилишдир.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
