İnanılmaz olay: Afrika kıtasının neden ikiye bölündüğü ortaya çıktı!

Günümüzde insanlık, gezegenimizde gerçekleşen birçok jeolojik sürecin sırlarını birer birer açığa çıkarmaktadır. Bu küresel sırların en ilginçlerinden biri, Afrika kıtasının yavaş yavaş ikiye ayrılmasıyla ilgiliydi. Yıllar süren araştırmalar sonucunda uluslararası bir bilim insanları ekibi bu şaşırtıcı ve dikkat çekici doğal olayın nedenini açıklamayı başardı. İlginç olan şu ki, kıtanın ayrılma sebebinin yer kabuğunun derinliklerinden yükselen devasa bir “sıcak nokta” — yani bir manto sütunu (plume) olduğu tespit edildi.

Bu araştırmaya İskoçya, Çin ve Kanada’dan bilim insanları katıldı ve kapsamlı araştırmanın sonuçları Geophysical Research Letters bilimsel dergisinde yayımlandı. Bilim insanları, Kenya’daki Menengai jeotermal sahasından elde edilen neon izotoplarını dikkatle incelediler. Ana hedefleri, Afrika'nın ayrılma sürecinin üst kabukta mı yoksa daha derin jeolojik katmanlarda mı gerçekleştiğini ortaya koymaktı.

Analiz sonuçlarına göre, çatlamaya neden olan kayaçlar ve gazlar, yerin en derin noktalarından — manto ile dış çekirdek sınırından (yaklaşık 2900 km derinlikte) yükselmektedir. Bu tür bir durum ilk olarak Hawaii Adaları’nın altında gözlemlenmişti ve Afrika’da da benzer bir sürecin yaşanması, bilim insanlarının dikkatini çekti.

Araştırmanın baş yazarı Biying Chen şöyle dedi: “Bulduğumuz neon izotopları, daha önce Hawaii altında bulunan izotoplarla tamamen aynı çıktı. Bu da burada da yerin derinliklerinden gelen büyük bir ısı ve enerji kaynağı olduğunu gösteriyor.”

Bilim insanlarına göre bu süreç şu şekilde işliyor: yerin çok derin katmanlarındaki sıcak ve erimiş kayaçlar yüzeye doğru yükseliyor. Bu durum, üst tabakalarda büyük bir basınç ve tektonik hareketlere yol açıyor. Aynı zamanda bu süreç, volkanik patlamalara ve yer kabuğunda devasa çatlakların oluşmasına sebep oluyor. Sonuç olarak, yaklaşık 3500 kilometre boyunca uzanan Doğu Afrika Rift Sistemi (EARS) oluşuyor.

Doğu Afrika Rift Sistemi, Kızıldeniz’den başlayıp güneyde Mozambik’e kadar uzanıyor. Bilim insanları, bu sistemin yaklaşık 35 milyon yıldır oluşum sürecinde olduğunu ve bu sürecin milyonlarca yıl daha devam edeceğini tahmin ediyor.

Araştırmacılar bu olayın aniden değil, yavaş ve kademeli bir şekilde gerçekleştiğini vurguluyor. Bu süreç sonucunda Afrika kıtasının doğu kısmı birkaç milyon yıl içinde tamamen ayrılıp bağımsız yeni bir kıta haline gelebilir.

Yüksek hassasiyetli kütle spektrometrisi teknolojisi sayesinde bilim insanları, geniş bir alan boyunca tek tip ve sabit kimyasal izler gözlemledi. Bu da kıta altında çok büyük bir “süper plume”un bulunduğunu ve bu sıcak noktanın birçok küçük değil, tek bir dev kaynaktan beslendiğini gösteriyor.

Bu araştırma sonuçları yalnızca kıta ayrılmaları hakkında değil, aynı zamanda dünyadaki okyanusların oluşumu ve yapısı hakkında da önemli bilgiler sunuyor. Bilim insanları, Afrika’daki bu değişim sonucu Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’nun sularının bu bölgeleri kaplayarak gelecekte yeni — altıncı — bir okyanusun oluşmasına yol açabileceğini öngörüyorlar.

Son yıllarda bu bölgelerde devasa yer çatlakları gözlemlenmiş ve her yıl genişlemeye devam etmiştir. Bu da bilim insanlarının tahminlerini destekleyen önemli bir başka kanıttır.

Böylece bilim insanları, bu şaşırtıcı ve etkileyici olayın nedenini ortaya çıkararak, Dünya'nın jeolojik tarihinde önemli bir sırrı daha açığa çıkarmayı başardılar. Bu araştırma sayesinde, gezegenimizin gelecekte nasıl değişebileceğine dair bilgiler elde edildi.

Şimdi araştırmacılar, bu süreçleri daha derinlemesine incelemek ve yeni sırları ortaya çıkarmak için çalışmalarını sürdürüyor. Afrika'nın ikiye bölünmesiyle ilgili bu bilimsel keşif, insanlık için büyük öneme sahip olmaya devam ediyor.