Tacikistan'da hasat arttı, ancak fiyatlar neden düşmüyor?

Tacikistan'da bu yıl meyve ve sebze üretimindeki önemli artışa rağmen, nüfus fiyatlardaki önemli artıştan endişe duyuyor. 2025'in ilk dört ayında ülkedeki meyve ve sebze fiyatları ortalama yüzde 25 arttı. Bu da günlük hayatta tüketilen ürünlerin fiyatlarını olumsuz etkiliyor.

Resmi istatistiklere göre, özellikle lahana, havuç, patates ve soğan olmak üzere günlük gıda ürünlerinin fiyatları hızla artıyor ve nüfusun satın alma gücünü etkiliyor. Örneğin, bu yıl patates ve soğan fiyatları geçen yıla göre birkaç kat arttı. Özellikle pazarlardaki fiyat artışı nüfusu ciddi şekilde endişelendiriyor.

Resmi hükümet kuruluşlarının sağladığı verilerin de sebze üretiminin ölçeğinde bir artış gösterdiği dikkat çekici. Tacik çiftçiler bu yılın Ocak-Nisan aylarında toplam 146,2 bin tondan fazla sebze üretti ki bu geçen yıla göre önemli ölçüde daha yüksek. Özellikle patates ve soğan verimi de önceki yıllara göre önemli ölçüde arttı.

Aynı zamanda meyve fiyatları da artıyor. Örneğin 2025'in ilk 4 ayında meyve fiyatları %11,4 arttı. Bu artış nüfusun günlük harcamalarında da artışa neden oluyor. Ancak bu yıl meyve üretim hacmi de %16,3 arttı ve toplam verim 1.122 tonu aştı.

Uzmanlara göre bu durum fiyat-değer piyasasındaki genel eğilimleri yansıtıyor. Ürün fiyatlarının, taşıma, üretim ve piyasa süreçlerindeki diğer faktörlerden çok üretim hacmine bağlı olduğu söylenebilir.

Meyve ve sebzelerdeki fiyatlardaki artış diğer önemli gıda ürünlerinin fiyatlarını da etkiliyor. Örneğin yağlı yiyeceklerin, etin ve hatta meşrubatların fiyatları en az %1 arttı.

Ancak bu kalıbın istisnaları da var. Un, tavuk, pirinç ve şeker gibi nüfus arasında yüksek talep gören ürünler ise tam tersine düşen fiyatlarıyla dikkat çekiyor. Bu düşüş nüfus için hafifletici bir etken olsa da, fiyatlardaki genel artış nüfusun yaşam standartları üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor.

Bu durum birçok soruyu gündeme getiriyor: Hasat artarken fiyatlar neden düşmüyor? Devlet kontrolü ve piyasa şeffaflığının sağlanması sorunu bugün hala en acil konulardan biri olmaya devam ediyor.

Genel olarak, Tacikistan hükümeti temsilcileri ve uzmanlar, bu sorunları ele almak, piyasayı kontrol etmek ve fiyat istikrarını sağlamak için kapsamlı bir dizi önlem geliştirmenin gerekliliğini vurguluyor. Durumun önümüzdeki aylarda nasıl gelişeceği, nüfusun günlük yaşamları üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olabilir. Bu nedenle, piyasalarda fiyatların istikrara kavuşturulması önümüzdeki aylarda Tacikistan halkı için en önemli konulardan biri olmaya devam edecek.