Avrupa İran’ı yıkımdan mı kurtarıyor? Cenevre’de önemli müzakereler yapıldı

Cenevre’de İran ile Avrupa ülkeleri arasında yoğun müzakereler gerçekleşti. 20 Haziran günü İsviçre’nin Cenevre şehrinde İran, “Avrupa üçlüsü” (Birleşik Krallık, Fransa, Almanya) ve Avrupa Birliği diplomatları arasında yüz yüze bir görüşme yapıldı. Bu haber, saygın “Financial Times” gazetesi tarafından bildirildi.

Bu görüşme, İsrail’in 13 Haziran’dan itibaren İran’a karşı askeri operasyonlara başlamasından sonra Tahran’ın Batılı diplomatlarla gerçekleştirdiği ilk resmi teması oldu. Müzakerelerde esas olarak İran’ın nükleer programı ve balistik füze faaliyetleri ele alındı.

Batı, İran’ı müzakereye geri döndürüyor

Müzakereler, tam da ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ek askeri yardım gönderme konusunu değerlendirmek üzere iki haftalık bir ara verdiği döneme denk geldi. Gözlemciler ve siyasi analistler bunun bir tesadüf olmadığını düşünüyor.

Uzmanlara göre, İsrail İran’la süren savaşta her gün yaklaşık 200 milyon dolara kadar zarar ediyor. Bu durum, İsrail’in uzun süreli bir askeri kampanyayı tek başına sürdürebilme kapasitesini ciddi şekilde sorgulatıyor.

Avrupa: “Başka bir yol var”

Avrupa Birliği ve “Avrupa üçlüsü” ülkeleri, bu toplantıyı İran’ı siyasi çözüme teşvik etmek, bölgedeki gerginliği azaltmak ve Tahran’ı ABD bombardımanından korumak için bir fırsat olarak değerlendiriyor.

“The Washington Post” gazetesinin diplomatik kaynaklarına göre, İran şu anda son yılların en zayıf konumunda bulunuyor ve bu durum, Batı için onu müzakereye döndürmek adına nadir bir fırsat anlamına geliyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise müzakerelerin önemine özellikle dikkat çekerek şöyle dedi:

“Nükleer krizi yalnızca askeri saldırılarla çözmek mümkün değil. İran’daki bazı tesisler güçlü şekilde korunuyor. Ayrıca kimse yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyumun tam olarak nerede olduğunu kesin olarak bilmiyor. Teknik denetim ve siyasi uzlaşmaya ihtiyacımız var.”

İsrail-İran savaşında yıkıcı kayıplar

Bilgilere göre, 13 Haziran’da İsrail, İran’ın çeşitli şehirlerine — nükleer tesislere ve üst düzey askeri liderlerin bulunduğu bölgelere — geniş çaplı hava saldırıları düzenledi. Bu saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları’nın (IRGC) üst düzey komutanları, dokuz önde gelen nükleer bilim insanı ve diğer önemli isimler hayatını kaybetti.

İran’ın resmi verilerine göre, 13 Haziran’dan bu yana ülkede en az 585 kişi hayatını kaybetti, 1300’den fazla kişi ise yaralandı.

İran buna karşılık olarak İsrail’e balistik füze saldırısı düzenledi. Resmi bilgilere göre bu saldırılarda 24 kişi öldü, 500’den fazla kişi yaralandı. Telegram’da «Zamin»i takip edin!