Butun dunyoda so‘nggi ikki yil ichida kamida 163 nafar jurnalist halok bo‘ldi, deb xabar berdi Birlashgan Millatlar Tashkiloti. BMT Bosh kotibi Antoniu Guterrish ma’lumoticha, bu raqam UNESCOning 2023 yil avgustidan 2025 yil mayigacha bo‘lgan hisobotida qayd etilgan.
O‘ldirilgan jurnalistlarning 109 nafari jangovar hududlarda halok bo‘lgan, ular orasida 12 nafar ayol ham bor. Eng ko‘p qurbonlar G‘azo sektorida (46 kishi), Sudanda (13 kishi) va Ukrainada (8 kishi) qayd etilgan.
Biroq tahdid faqat urush hududlarida emas. Meksikada ham vaziyat o‘ta xavfli bo‘lib, 15 nafar OAV xodimi o‘ldirilgan. Umuman olganda, eng ko‘p qotillik holatlari arab mamlakatlarida (82 ta) sodir bo‘lgan. Keyingi o‘rinlarda Lotin Amerikasi va Karib havzasi (34 ta), Osiyo-Tinch okeani mintaqasi (30 ta), Yevropa va Shimoliy Amerika (12 ta) keladi.
BMT ma’lumotlariga ko‘ra, jurnalistlarga qarshi jinoyatlar uchun jazosizlik darajasi hanuz yuqori. Buning asosiy sabablari — sud tizimlarining zaifligi, korrupsiya va siyosiy irodaning yetishmasligi.
“Chegarasiz muxbirlar” tashkiloti esa 2023–2025 yillarda 1163 jurnalist hibsga olinganini ma’lum qildi. Ulardan 568 nafari hali ham qamoqda bo‘lib, asosan Belarus, Xitoy, Isroil, Myanma va Rossiyada saqlanmoqda.
Eslatib o‘tamiz, BMT 2 noyabrni jurnalistlarga qarshi jazosizlikka barham berish kuni sifatida belgilagan. Bu sana so‘z erkinligi va haqiqat uchun kurashayotganlarni himoya qilish zarurligini eslatib turadi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
