Janubiy Koreyada siyosiy sahnadagi eng keskin sud ishlaridan biri davom etmoqda. Maxsus prokuror Seul markaziy okrug sudida mamlakatning sobiq prezidenti Yun Sok Yolni odil sudlovga to‘sqinlik qilishda ayblab, unga nisbatan 10 yillik qamoq jazosini tayinlashni so‘radi.
Ayblov tomoniga ko‘ra, Yun Sok Yol 2025 yil yanvar oyida prezident qarorgohi hududida bo‘lgan paytda tergovchilarning uni hibsga olish harakatlariga qarshilik ko‘rsatgan. Prokurorlar bu holatni sud-tergov jarayoniga ochiqdan-ochiq to‘sqinlik qilish deb baholamoqda. Shuningdek, sobiq davlat rahbari harbiy holat rejasi muhokama qilingan yig‘ilishga chaqirilmagan Vazirlar mahkamasining 9 nafar a’zosining konstitutsiyaviy huquqlarini buzganlikda ham ayblanyapti.
Qayd etilishicha, mazkur ish Yun Sok Yolga nisbatan 2024 yil dekabr oyida harbiy holat joriy etilgani bilan bog‘liq qo‘zg‘atilgan to‘rtta jinoiy ishdan faqat bittasidir. Hozirda u axloq tuzatish muassasasida saqlanmoqda va barcha ayblovlarni qat’iy rad etmoqda. Sud hukmi 16 yanvar atrofida e’lon qilinishi kutilmoqda.
Harbiy holat va impichmentga olib kelgan qaror
Eslatib o‘tish joiz, 2024 yil dekabr oyi boshida Yun Sok Yol mamlakatda favqulodda harbiy holat joriy etgan edi. U bu qarorini “davlatga qarshi shimoliy koreyalik kuchlarni bartaraf etish” zarurati bilan izohlab, muxolifat partiyalarni “mamlakat ishini izdan chiqarayotgan harakatlarni to‘xtatish”ga chaqirgan.
Biroq bu qaror parlamentda keskin qarshilikka uchradi. Qonun chiqaruvchilar prezidentga impichment e’lon qilish uchun ovoz berdi va 2025 yil yanvar oyida Yun Sok Yol hibsga olindi. Mart oyida u vaqtincha ozodlikka chiqarildi, ammo iyul oyida yana hibsga olindi — prokuratura uning dalillarni yo‘q qilishi mumkinligidan xavotir bildirgan.
Yangi ayblovlar: dronlar va maxfiy operatsiya
Voqealar shu bilan to‘xtab qolmadi. 2025 yil noyabr oyida Janubiy Koreya maxsus prokurorlar jamoasi sobiq prezidentga nisbatan yana qator og‘ir ayblovlar qo‘ydi. Ularga ko‘ra, Yun Sok Yol 2024 yil oktyabr oyida Shimoliy Koreya hududiga dron yuborish bilan bog‘liq maxfiy operatsiyani ma’qullagan.
Ayblov versiyasiga asosan, ushbu operatsiya orqali javob zarbalarini qo‘zg‘atish va buni harbiy holat joriy etish uchun bahona sifatida ishlatish rejalashtirilgan. Prokuratura buni hokimiyatni suiiste’mol qilish va dushmanga yordam berish sifatida baholamoqda.
Xulosa
Yun Sok Yol ishi Janubiy Koreya tarixidagi eng murakkab va bahsli siyosiy-huquqiy jarayonlardan biriga aylanib ulgurdi. Oldindagi hukm nafaqat sobiq prezident taqdiri, balki mamlakatda qonun ustuvorligi va demokratik institutlar kelajagi uchun ham muhim sinov bo‘lishi mumkin.
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
