Non haqida eng ko‘p tarqalgan yanglish fikrlar

^{Foto: Pinterest}
Non mahsulotlari organizm uchun zararli, deb o‘ylashga odatlanganmiz. Aslida uning qanday xususiyatlari mavjud?

Bo‘sh kaloriya
Nonda bo‘sh kaloriyalardan boshqa hech narsa yo‘q, degan fikr bor. Umuman olganda, agar tozalangan undan tayyorlangan oq non nazarda tutilsa, bu to‘g‘ri. Lekin uni javdar bilan almashtirilsa, non organizmga katta foyda keltiradi. Yuqori sifatli donli nonda yoshlikni saqlab qolish uchun muhim bo‘lgan B guruhi vitaminlari, marganes, molibden, kremniy, mis, kobalt, selen, fosfor va rux mavjud. 100 gramm butun donli javdar noni iste’mol qilinsa, organizm asab tizimini himoya qiluvchi magniyning kunlik iste’molining 1/3 qismi bilan ta’minlanadi. Nihoyat, nonda ichak mikrobiomasining sog‘lig‘ini saqlash uchun muhim bo‘lgan kletchatka mavjud bo‘lib, u o‘z navbatida organizmdagi ko‘plab jarayonlar uchun javobgardir.

Non tufayli organizm yaxshilanadi
Aslida, batamom foydali bo‘lgan birorta mahsulot yo‘q. Iste’mol qilingan miqdordan so‘ng vazn ortishi mumkin, agar u sizning kaloriyalaringizga mos kelmasa. Kaloriya sarflashdan ko‘ra ko‘proq vaqt ovqat iste’mol qilinsa, qolgan energiya organizmda yog‘ to‘qimalarida saqlanadi. Shu bilan birga, energiyani ortig‘i bilan non, avokado yoki tovuqdan olish mumkin. Shunday qilib, non iste’mol qilish mumkin va hatto kerak ham, faqat me’yorida.

Non tarkibida ichak va jigar uchun zararli bo‘lgan glyuten mavjud
Birinchidan, hamma nonda glyuten mavjud emas. Bu, masalan, grechka, makkajo‘xori, guruch va yong‘oq unida yo‘q. Ikkinchidan, agar tariq yoki javdar nonini afzal ko‘rsangiz ham, ko‘p tadqiqotlar uzoq vaqt davomida glyuten sog‘lom odamning organizmiga zarar keltirmasligini tasdiqladi. Bu o‘simlikka asoslangan oqsil faqat autoimmun kasalligida glyutenni singdira olmaydi. Boshqa holatlarda glyuten hech qanday zarar keltirmaydi.

Xamirturushli non yaxshi emas
Ko‘pchilik xamirturushning ichaklarga zararli ekanligiga ishonadi. Darhaqiqat, xamirturushsiz non un va suv aralashmasini sut kislotasi bakteriyalari yoki xamirturush bilan achitish orqali tayyorlanadi. Shunday qilib, paradoksal ravishda xamirturush shundoq ham qo‘llaniladi. Pishirish jarayonida xamirturushning xususiyatlari yo‘qoladi, chunki harorat + 95-97 darajaga yetadi. Mahsulot to‘liq sovitilgandan so‘ng oradagi farq sezilmaydi.

Javdar noni past kaloriyali
Aslida, un bir xil kaloriya tarkibiga ega: 100 gramm uchun 340 kkal. Lekin non faqat undangina tayyorlanmaydi, shuning uchun tayyor mahsulotning kaloriya miqdori yuqori bo‘ladi. Javdar va javdar-bug‘doy noni uchun – 200-230 kkal, oq non uchun – 250-270, tost uchun - 300 kkal. Kaloriya tarkibi ham qo‘shimchalarga bog‘liq: urug‘, yong‘oq, mayiz. Ayrim ishlab chiqaruvchilar javdar unining bir qismini bug‘doy bilan almashtirishi mumkin, shu bilan kletchatka va B vitaminlari tarkibini kamaytiradi yoki ko‘proq shakar qo‘shadi, natijada mahsulotning kaloriya miqdorini oshadi.

Нон маҳсулотлари, Организм учун зарарли, Хамиртуруш, Жавдар нони “Zamin” yangiliklarini “Instagram”da kuzatib boring