Qashqadaryo viloyatida yo‘llarda xavfsizlik holati yana jamiyat e’tiboriga qaytdi. 2025 yilning dastlabki to‘qqiz oyi davomida hududda 1 392 nafar shaxs mast holda transport vositasini boshqargani uchun javobgarlikka tortildi. Bu haqda viloyat sudi ma’lum qildi.
Ma’lumotlarga ko‘ra, jazoga tortilganlarning 15 nafari ayollar, 71 nafari esa 60 yoshdan oshgan fuqarolar bo‘lgan. Ya’ni faqat yosh haydovchilar emas, balki keksa yoshdagilar ham qonunni chetlab o‘tishga uringan.
Mast haydovchi — yo‘ldagi yashirin xavf
Mamlakat qonunchiligida aniq belgilab qo‘yilganidek, alkogol yoki giyohvand moddalar ta’sirida transport boshqarish nafaqat ma’muriy huquqbuzarlik, balki jamiyat xavfsizligi uchun jiddiy tahdid hisoblanadi. Bir mast haydovchi bir necha inson taqdiriga nuqta qo‘yishi mumkin — shu bois jazo choralari tobora kuchaytirilmoqda.
Qonun kuchaydi: haydovchilik huquqidan mahrum etish va jarima
2025 yil 20 fevralda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga (O‘RQ–1033-son) asosan, Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 131 va 136-moddalariga yangi o‘zgartirishlar kiritilgan.
Yangi tahrirga ko‘ra:
Mast holda transport boshqargan haydovchi uch yil muddatga haydovchilik guvohnomasidan mahrum etiladi va BHMning 40 baravari miqdorida jarima to‘laydi;
Agar haydovchilik guvohnomasi bo‘lmagan shaxs bunday qoidabuzarlikka yo‘l qo‘ysa, unga BHMning 50 baravari miqdorida jarima yoki 15 sutkagacha ma’muriy qamoq jazosi qo‘llaniladi;
Mastlik holatini aniqlash uchun tekshiruvdan bosh tortganlar ham uch yilgacha haydovchilik huquqidan mahrum etiladi va BHMning 30 baravari miqdorida jarima to‘laydi.
Sonlar ortida — fojialar ehtimoli
Qashqadaryo viloyatida bu kabi holatlar soni yildan-yilga oshib bormoqda. 2024 yilda 1 697 nafar haydovchi mast holda transport boshqargan bo‘lsa, joriy yilning 9 oyi ichida bu ko‘rsatkich 1 392 nafarga yetdi. Bu — har kuni o‘rtacha 5–6 kishi mast holda rulga o‘tirayotganini anglatadi.
Mast holatda ushlanganlardan 1 157 nafari jarimaga tortilgan, shulardan 980 nafari haydovchilik huquqidan mahrum etilgan. 235 nafari esa ma’muriy qamoq jazosi bilan jazolangan. Ular orasida 15 nafar ayol va 71 nafar 60 yoshdan oshgan shaxs borligi jamoatchilikni jiddiy o‘yga solmoqda. Shuningdek, 148 nafar xorij fuqarosi ham shunday qonunbuzarlikka yo‘l qo‘ygan.
136-modda bo‘yicha tekshiruvdan bosh tortgan 260 kishining 225 nafari jarimaga, 35 nafari esa qamoq jazosi bilan jazolangan.
Har bir rul — mas’uliyat ramzi
Mutaxassislar ta’kidlashmoqda: transport vositasi faqat harakat vositasi emas, balki javobgarlik ramzidir. Mast holda rulga o‘tirish nafaqat o‘z hayotini, balki ko‘plab insonlarning taqdirini xavf ostiga qo‘yadi.
Yo‘llardagi tartib, xavfsizlik va inson hayoti — bu shunchaki qonun masalasi emas, balki ijtimoiy ong va madaniyat ko‘rsatkichidir.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
