Трампни танқид қилган элчи АҚШдан ҳайдалди

Жанубий Африка Республикасининг (ЖАР) Вашингтондаги элчиси Иброҳим Расул, АҚШ давлат котиби Марко Рубио томонидан "персона нон грата" деб эълон қилинди, яъни АҚШда фаолият юритиш ҳуқуқидан маҳрум этилди. Бу қарорга ЖАР элчиси Дональд Трампнинг этник озчиликларга нисбатан сиёсатини танқид қилгани сабаб бўлди. Рубио ижтимоий тармоқдаги расмий саҳифасида, "Иброҳим Расул – Америка ва АҚШ президентидан нафратланадиган ирқчи сиёсатчи" деб таъкидлади ва унинг Вашингтондаги фаолиятига барҳам берилди.

Элчининг Трампга қарши танқиди

Иброҳим Расул, АҚШ prezidenti Дональд Трампнинг этник озчиликларга қарши сиёсатини кескин танқид qilgan. У, Трампни бутун дунёда оқларнинг устунлиги учун курашаётган сиёсатчи деб атаган. Жанубий Африканинг АҚШдаги элчиси сифатида Расул, энг аввало, ўз мамлакатининг инсон ҳуқуқлари ва ирқчиликка қарши кураш тарихидан келиб чиқиб, Трампнинг сиёсатини танқид қилган. Унинг ҳар бир фикри ЖАРда ирқий айирмачиликка қарши курашда ўтган давр билан чамбарчас боғлиқ.

Иброҳим Расулнинг шахсий тарихи

Иброҳим Расулнинг шахсий ҳаёти ҳам ирқий айирмачиликка қарши кураш билан чамбарчас боғлиқ. У Кейптаун шаҳрида ўсган ва 9 ёшида унинг оиласини "фақат оқларга мўлжалланган" тураржойдан ҳайдаб чиқаришган. Бу воқеа унинг ирқий айирмачиликка қарши фаолиятига сабаб бўлган. Кейинчалик, Расул Жанубий Африканинг нуфузли сиёсий партияларидан бири бўлган Нельсон Манделанинг партиясига аъзо бўлиб, катта сиёсатга кириб келган.

ЖАР ва АҚШ ўртасидаги муносабатлар

Жанубий Африка ва АҚШ ўртасидаги дипломатик муносабатлар, Трамп президентликка келганидан кейин ёмонлашиб борган. Трамп ЖАРни кўмакни тўхтатишга чақирган ва ундан фақат оқ фермерларга нисбатан ирқий камситиш сиёсати юритишини айблаган. Жарнинг расмийлари бу айбловни рад этган ва буни радикал сиёсий қарор деб атаган.

Шунингдек, ЖАРнинг Исроилга қарши халқаро судга мурожаат қилишини ҳам АҚШ ва ЖАР ўртасидаги тарангликни кучайтирган омиллардан бири сифатида кўриш мумкин. ЖАР, Ғазо секторида фаластинликларга нисбатан содир этилган геноцидни айблаб, халқаро судга даъво қўйган, шунингдек, АҚШ ва Буюк Британияга қарши ҳам шундай даъво билан мурожаат қилган.

Дипломатик жараёнлар ва жаҳон аренадаги таъсир

Элчи Иброҳим Расулнинг АҚШдан ҳайдалиши кам учрайдиган дипломатик чора саналади. Ҳатто совуқ уруш даврида ҳам АҚШ ва Россия бир-бирига нисбатан ушбу дипломатик чорани қўлламаган эдилар. Бу ҳолат дунёнинг энг йирик дипломатик воқеаларидан бири бўлиб, икки мамлакат ўртасидаги сиёсий муносабатлар ва дипломатик қарорларнинг жадал ўзгаришини кўрсатмоқда.

Иброҳим Расулнинг хизматда бўлган даврдаги фаолияти, Жанубий Африка Республикасининг сиёсий тарихида ўчмас из қолдирган ва унинг дипломатик стратегиясига тўғри ёндошуви бир вақтнинг ўзида кўплаб муаммоларни ошкор қилди. Бу воқеа ЖАР ва АҚШ ўртасидаги муносабатларнинг янги босқичига олиб келиши мумкин. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг