Сўнгги йилларда мамлакатда гиёҳвандлик ва унга боғлиқ жиноятлар тез суръатларда кўпаймоқда. Айниқса, бу хавфли иллат аёллар ва ёшлар орасида кенг ёйилаётгани жамият учун жиддий хавотир уйғотмоқда.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Наркотикларни назорат қилиш миллий маркази катта инспектори Сарвар Ўрмонов маълум қилганидек, 2020 йилдан 2024 йилгача бўлган даврда гиёҳвандлик билан боғлиқ жиноятлар содир этгани учун жавобгарликка тортилганлар сони икки баробардан кўпроқ ошган. Энг ташвишли жиҳати шундаки, бу ўсиш асосан аёллар ва ёшлар ҳисобига тўғри келмоқда.
Беш йил аввал гиёҳвандликда гумон қилинганлар орасида аёллар улуши атиги бир неча фоизни ташкил этган бўлса, бугун бу кўрсаткич уч баробарга ошган. Ёшлар орасидаги вазият янада хавфли – ҳар учинчи наркожиноят содир этган шахс 30 ёшга тўлмаган йигит-қизлардир.
Сарвар Ўрмоновнинг таъкидлашича, бу тенденциянинг асосий сабаби наркотик моддаларнинг ижтимоий тармоқлар орқали фаол тарқатилиши билан боғлиқ. Илгаригидек кўча савдоси ёки яширин “алоқачилар” орқали эмас, балки интернет орқали турли каналлар, ботлар ва махфий гуруҳлар орқали сотув кенгаймоқда. Жиноий тузилмалар ёшларни “осон пул”, “эркин ҳаёт” ва “шон-шўҳрат” ваъдалар билан алдаб, уларни қўлга тушираётгани айни ҳақиқатдир.
“Ҳуқуқ-тартибот органлари чегараларда назоратни кучайтираётгани ва катта партиядаги наркотикларни мусодара қилиш бўйича муҳим натижаларга эришганига қарамай, жиноий схемаларнинг ўзи тобора мураккаблашмоқда. Наркотрафик энди фақат реал дунёда эмас, рақамли маконда ҳам фаолият юритмоқда. Шу сабабли унга қарши курашда янги ёндашувлар – киберназорат, интернет таҳлиллари ва таълим муассасаларидаги профилактика тадбирлари алоҳида аҳамият касб этмоқда”, — дейди Ўрмонов.
Мутахассиснинг фикрича, давлат сўнгги йилларда бу соҳада қатор ишлар амалга оширди: халқаро ҳамкорлик кучайтирилди, профилактика тадбирлари кенгайтирилди, жиноий жавобгарлик чоралари қатъийлаштирилди. Бироқ динамика шуни кўрсатмоқдаки, наркотик моддалар бозори янгиланган технологияларга тез мослашмоқда.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!