Bilim insanları sivrisineklerin sıtmayı yaymasını engelleyecek bir yol buldu

Harvard Üniversitesi bilim insanları, dünya genelinde yüz binlerce insanın hayatına mal olan sıtma hastalığına karşı tamamen yeni bir yaklaşım önerdi. BBC’nin aktardığına göre, onlar sivrisineklere özel ilaçlar vererek, onların enfeksiyonu yayamayacak hale gelmesini sağlayan yöntemi test ettiler.

Günümüzde sıtmaya karşı en yaygın mücadele yöntemi, sivrisinekleri öldüren kimyasal maddeler olan insektisitlerin kullanılmasıdır. Ancak birçok ülkede sivrisinekler bu maddelere karşı güçlü direnç geliştirmiştir ve insektisitlerin etkinliği ciddi şekilde azalmıştır. Bu nedenle bilim insanları yeni yöntemi araştırmaya başladılar.

Yeni yöntem nasıl çalışıyor?

Uzmanlar yüzlerce ilaç maddesini incelediler ve sivrisineğin vücudundaki sıtma parazitlerini yok etmede %100 etkili olan iki madde belirlediler. Bu ilaçlar özel ağlara emdiriliyor ve sivrisinekler bu ağlara temas ettiğinde ilaç vücutlarına geçiyor. İlginçtir ki, sivrisinek hayatta kalsa bile, içindeki tüm parazitler yok oluyor. Sonuç olarak, ısırsa bile insanı enfekte edemiyor.

Araştırmayı yürüten uzman Alexandra Probst bu yaklaşımı “sivrisineklere karşı devrim niteliğinde bir yöntem” olarak nitelendirdi. Onun vurguladığına göre, bu ilaçlar parazit direncine karşı da etkilidir, çünkü sivrisinek vücudunda parazit sayısı oldukça azdır — genelde 5’e kadar. Bu da hastalığın yayılma olasılığını azaltır. Oysa insan vücudunda milyarlarca parazit bulunabilir.

Sıtma hakkında kısa bilgi

Sıtma (malarya), çoğu zaman dişi sivrisinekler aracılığıyla bulaşan son derece tehlikeli bir enfeksiyon hastalığıdır. Her yıl yaklaşık 600 bin kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Özellikle çocuklar arasında ölüm oranı çok yüksektir. Sıtma paraziti kan yoluyla bulaşır; ayrıca iğne, tıbbi aletler, kan nakli veya organ nakli yoluyla da yayılabilir.

Uygulamaya ne zaman geçilecek?

Şu ana kadar bu yöntem laboratuvar ortamında başarıyla test edildi. Bir sonraki adım Etiyopya’da saha deneylerinin yapılmasıdır. Bilim insanları, yöntemin tamamen incelenmesi ve güvenilir sonuçlara varılması için en az 6 yıla ihtiyaç olduğunu vurguluyorlar.

Eğer sonuçlar beklenildiği gibi olumlu olursa, bu sıtmayla küresel mücadelede tamamen yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Çünkü bu sefer korunan taraf insan değil, hastalık taşıyıcısı olan sivrisineğin kendisi oluyor. Telegram’da «Zamin»i takip edin!