Eronda Xomenaiy vorisi tayinlandi: AQSH va Isroilga qarshi tayyorgarlik

Yaqin Sharqdagi siyosiy va harbiy keskinliklar fonida Eron oliy rahbari Ayatulloh Ali Xomenaiy AQSH yoki Isroil tomonidan bo‘lishi mumkin bo‘lgan ehtimoliy hujum holatida hokimiyatning uzluksiz saqlanib qolishi uchun juda muhim qadam tashladi. Bu haqda Amerika nashri The New York Times o‘zining Erondagi manbalariga tayangan holda xabar tarqatdi.

Ma’lumotlarga ko‘ra, Xomenaiy Ekspertlar assambleyasiga maxsus ko‘rsatma berib, o‘zi o‘ldirilgan yoki norasmiy yo‘l bilan lavozimidan chetlatilgan taqdirda vorisni zudlik bilan tayinlashni ta’minlashni talab qilgan. U uch nafar sinovdan o‘tgan va tajribali nomzodni tanlab, ularni yashirin ro‘yxatda qayd etib qo‘ygan.

Bu odatiy holat emas. Eronda oliy rahbar almashinuvi odatda bir necha oy davom etadigan, din va siyosat chorrahasida murakkab jarayon hisoblanadi. Ammo bu safar vaziyat mutlaqo boshqacha — mamlakat urush holatida. Shu bois, Xomenaiy hokimiyatning tepa qatlamini tezkor va bosqichma-bosqich tartibda yangilashni maqsad qilgan.

Ta’kidlash joizki, Xomenaiyning o‘g‘li Mo‘jtaba Xomenaiy aynan shu lavozimga eng asosiy da’vogar sifatida tilga olingan edi. Ammo New York Times manbalariga ko‘ra, u otasining tanlagan vorislari orasida yo‘q. Bu esa siyosiy kulisalarda yangrayotgan mish-mishlarni yo‘qqa chiqardi.

Shu bilan birga, Xomenaiy nafaqat o‘z o‘rnini saqlash, balki harbiy qo‘mondonlar va muhim davlat arboblari o‘ldirilgan taqdirda ularning o‘rniga kim tayinlanishini ham oldindan belgilab qo‘ygan. Bu — Eron rahbariyatining harbiy va siyosiy tayyorgarligi yuqori darajada ekanini anglatadi.

Maqolada qayd etilishicha, Isroilning Eronga qarshi amalga oshirgan ilk zarbalari ortidan mamlakatdagi siyosiy elita va turli yo‘nalishdagi siyosiy guruhlar g‘oyatda kam holatlarda kuzatiladigan birdamlikda harakat qilmoqda. Bu haqda islohotchi siyosatchi, Eronning sobiq vitse-prezidenti Muhammad Ali Abtahiy ta’kidlab o‘tgan. Uning fikricha, Isroil Eron jamiyatining ichki birlik darajasini noto‘g‘ri baholadi va tashqi tahdidga nisbatan butun mamlakat himoyaviy pozitsiyani egalladi.

The New York Times manbalariga ko‘ra, ayni paytda Eron rahbariyatini uchta asosiy xavf jiddiy tarzda bezovta qilmoqda:

1. Xomenaiyga nisbatan ehtimoliy suiqasd;
2. AQSHning mojaroga rasman qo‘shilishi;
3. Mamlakatning strategik infratuzilmalariga keng ko‘lamli va vayronkor hujumlar.

Bu xavflar shu darajada jiddiy baholanmoqdaki, Eron razvedka xizmati o‘z xodimlariga mobil telefonlar, internet va boshqa elektron aloqalardan foydalanishni taqiqlab qo‘ygan. Ularga hatto yer osti bunkerlariga yashirin holda o‘tish buyruq qilingan. Bu amaliyot — urush holatidagi mamlakatlarning eng yuqori darajadagi xavfsizlik chorasi hisoblanadi.

Bu orqali Eron nafaqat tashqi agressiyaga, balki ichki tanaffusga ham yo‘l qo‘ymaslikni maqsad qilmoqda. Muxlislar esa bu jarayonlarni diqqat bilan kuzatmoqda. Chunki mintaqadagi har bir siyosiy harakat nafaqat Eronning, balki butun musulmon dunyosi va xalqaro geosiyosiy vaziyatning kelajagiga ta’sir ko‘rsatadi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!