O‘zbekiston yangi o‘rik eksportida jahon miqyosida yangi bosqichga ko‘tarilish arafasida. Turkiyadagi yozishlar va yetkazib berishning tez o‘sishi O‘zbekistonga o‘zining o‘rik eksportidagi mavqeini sezilarli darajada yaxshilash imkonini yaratishi mumkin. 2024 yilning yanvar-may oylarida O‘zbekiston 54,1 ming tonna o‘rik eksport qilgan, bu 2023 yilning shu davriga nisbatan 18 foizga ko‘pdir. Eksportning katta qismi aprel oyi oxirida jahonga chiqarilgan yangi hosilning birinchi partiyasidan tashkil topgan.
O‘zbekiston va Turkiya o‘rtasidagi raqobat
O‘zbekiston o‘rik eksportdagi yutuqlarini kuchaytirib, turli bozorlardagi o‘z pozitsiyalarini mustahkamlamoqda. Bunga qo‘shimcha, Turkiyadagi jiddiy hosil yetishmovchiligi va yetkazib berishning kamayishi O‘zbekiston uchun yangi imkoniyatlarni ochmoqda. Turkiya o‘rik eksportini pasaytiradigan bo‘lsa, O‘zbekiston jahon bozoridagi o‘z ulushini oshirishga va jahondagi eng yirik yangi o‘rik eksportchilari orasida ikkinchi o‘ringa ko‘tarilishga intilmoqda.
O‘rik eksport hajmi va yangi imkoniyatlar
O‘zbekiston 2018 yildan buyon yangi o‘rik eksporti bo‘yicha dunyodagi eng yirik 3 mamlakat orasida joy olgan. Agar Turkiyadagi xosil kamayishi va iqtisodiy sharoitlar, shuningdek, transport va logistika sohasidagi imkoniyatlar O‘zbekistonga to‘g‘ri ishlashni taqdim etsa, mamlakatning o‘rik eksporti haqidagi maqomi dunyodagi ikkinchi o‘ringa ko‘tarilishi mumkin.
Mahsulotning sifatini oshirish va yangi texnologiyalar
O‘zbekiston hosilning sifatini yaxshilash va yangi texnologiyalarni tatbiq etish orqali dunyo bozorlariga mahsulotlarini yetkazib berishni yanada tezlashtirishga intilmoqda. Mamlakatda aholining meva-sabzavotlar ishlab chiqarish va eksport qilishdagi muvaffaqiyatli loyihalarining oshishi, O‘zbekistonning o‘rik eksportdagi raqobatbardoshligini ko‘rsatib kelmoqda. Agar kelgusida yangi eksport yo‘nalishlariga kirishishga harakat qilinsa, O‘zbekistonning oziq-ovqat sanoati tez rivojlanishini ham ko‘rsata oladi.
Iqtisodiy imkoniyatlar va dunyo bozori
2024 yilda o‘rik eksportda O‘zbekiston uchun muhim o‘rin tutadi, chunki jahon bozoridagi raqobat ham ayni paytda jiddiy to‘siqlarning barchasini osonlik bilan aniqlashga yordam bermoqda. Bu iqtisodiy hajm va mamlakatlar orasidagi ta’sirni oshirish uchun O‘zbekistonning ishbilarmonlik va eksport-import aloqalarini mustahkamlash hamda yangi bozorlarga ko‘chish uchun zarur natijalarni olish maqsadida imkoniyat yaratmoqda.
Tadqiqot va rivojlanish
O‘zbekistonning yangi o‘rik eksporti bo‘yicha jahondagi ayni vaziyatdagi ayrim muammolar, uning istiqbollari va ahamiyati haqida ma’lumotlar yig‘iladi. Bu savdo, iqtisodiy va marketing sohalaridagi o‘zgarishlariga asoslangan bo‘ladi.
Xulosa
Shuningdek, O‘zbekistonning yangi o‘rik eksport amaliyoti va strategik rivojlanish yo‘nalishlari kelgusidagi bojxona me’yorlarini aniq belgilash orqali aniq ishlab chiqishga intilmoqda. Tizimli ishlanmalar va yanada maqsadli tadqiqotlar muvaffaqiyatga erishish va yangi iqtisodiy islohotlar olib kelish uchun dasturlarga yordam beradi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!