Germaniya tibbiyoti tarixida yangi sahifa ochildi. Myunxen texnika universiteti shifokorlari bo‘yindan past falaj bo‘lgan 25 yoshli yigit miyasiga elektron uzatkich o‘rnatdi, deb xabar berdi dw.com.
Ma’lumotlarga ko‘ra, operatsiya besh soat davom etgan va Yevropa miqyosida bu yo‘nalishda amalga oshirilgan ilk muvaffaqiyatli jarrohlik hisoblanadi. Ushbu texnologiya faqat neyroxirurgiya emas, balki sun’iy intellekt, injeneriya va biomeditsina sohalarining hamkorligida amalga oshirilgan.
Shifokorlar bemor miyasiga jami 256 ta mikroelektrodni o‘rnatishgan. Ular har kuni inson fikri bilan bog‘liq bo‘lgan neyron signallarni qayd etadi. Maxsus sun’iy intellekt tizimi bu signallarni tahlil qilib, ular orqali harakat buyruqlarini “dekodlaydi”.
Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, dastlabki bosqichda bemor faqat fikr kuchi orqali kompyuter kursorini harakatlantirishi va “bosish” amaliyotini bajarishi kutilmoqda. Keyinchalik esa u smartfon yoki robot qo‘lni boshqarishni o‘rganishi mumkin bo‘ladi.
Bu texnologiya inson bilan kompyuter o‘rtasidagi chegarani yanada yaqinlashtirayotgan katta ilmiy qadam sifatida baholanmoqda. Odam fikrini texnika tushuna boshlashi — bu nafaqat fan, balki insoniyat tafakkuri uchun yangi bosqichdir.
Myunxen klinikasi vakillari ta’kidlashicha, ular bu loyihadagi asosiy ilmiy raqiblarini AQSH deb hisoblaydi. Amerikada so‘nggi yillarda Ilhom Maskning “Neuralink” kompaniyasi ham shu yo‘nalishdagi tajribalarni olib bormoqda.
Yevropadagi bu amaliyot shunga o‘xshash texnologiyalarning yangi bosqichini boshlab berishi mumkin. Chunki bu faqat falaj bemorlar umidini tiklash emas, balki kelajakda inson aqlini sun’iy intellekt bilan birlashtirish imkoniyatini ham yaratadi.
Olimlar bunday tajribalarni katta ehtiyotlik bilan olib borishni ta’kidlashmoqda — chunki miya faoliyati bilan bog‘liq har bir eksperiment inson tabiatiga daxl qiladi. Shu bilan birga, ular bu texnologiya kelajakda nogiron insonlarga mustaqil hayot sari yo‘l ochishini qayd etmoqda.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
