SpaceX asoschisi Ilon Mask insoniyatni global isish oqibatlaridan himoya qilish uchun yangi g‘oya taklif qildi, deb xabar berdi X (Twitter) platformasi. Uning so‘zlariga ko‘ra, sun’iy intellekt boshqaruvidagi va quyosh energiyasida ishlaydigan sun’iy yo‘ldoshlar Yerga yetib keladigan Quyosh nurlari miqdorini nazorat qilish orqali iqlim o‘zgarishini cheklashi mumkin.
Maskning fikricha, bu tizim orqali katta global tuzilmalar yoki byurokratik qarorlarsiz iqlim jarayonlariga aniq va nazoratli ta’sir ko‘rsatish mumkin bo‘ladi. U buni “insoniyat uchun energiya balansi ustidan ilmiy boshqaruv” deb atadi.
Hozirda SpaceX kompaniyasida 9 mingdan ziyod Starlink sun’iy yo‘ldoshlari mavjud. Ular internet tarqatish uchun mo‘ljallangan bo‘lsa-da, Maskning yangi rejasi ularning funksional doirasini kengaytirishni nazarda tutadi.
Shu bilan birga, astronomlar bunday g‘oyaning salbiy oqibatlaridan xavotirda. Ular fikricha, sun’iy yo‘ldoshlar orqali Quyosh nurlarini boshqarish atmosfera va iqlim tizimida oldindan taxmin qilinmagan o‘zgarishlarga sabab bo‘lishi mumkin.
Mutaxassislar bu yo‘nalishni “quyosh geoinjeneriyasi” deb ataydi. Bu sohadagi asosiy maqsad — Quyosh nurlarining ma’lum qismini boshqarish yoki bloklash orqali sayyora isishini yumshatish. Biroq olimlar bu tajriba insoniyat uchun ham foydali, ham xavfli bo‘lishi mumkinligini ta’kidlamoqda.
Ilon Maskning g‘oyasi ilmiy doiralarda qizg‘in bahslarga sabab bo‘ldi — ba’zilar uni “fantastik ilg‘or fikr”, boshqalar esa “iqlim bilan xavfli o‘yin” deb atadi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
