
Hayotingizni siqib qo‘yadigan sekin zahar: shikoyat, da’vo va qoralash odatlaridan xalos bo‘lish yo‘llari
Har bir inson hayotida foydali va salbiy odatlar mavjud. Bir qarashda, kundalik 30 daqiqa kitob o‘qish yoki barvaqt uxlash foydali hisoblansa, yotish oldidan yog‘li taom yeyish va telefondan uzoq vaqt foydalanish xavfli ekani ayon. Lekin biz aksar hollarda ongsiz ravishda amalga oshiradigan ba’zi xatti-harakatlar borki, ular hayot sifatini sezilarli darajada yomonlashtiradi. Psixologlar aytishicha, inson ko‘pincha odatlarining oqibatini tushunmaydi va ularni “insoniy” deb qabul qiladi. Ammo bu odatlar hayotimizni asta-sekin “zaharlab”, muvaffaqiyatdan uzoqlashtiradi.
Shikoyat qilish: hayotni zararli energiya bilan to‘ldiruvchi illat
Ko‘pchilik oddiy bir holat: hayotdan shikoyat qilishni odatga aylantirib yuboradi. Hayotimizning turli sohalari — sog‘liq, moliya, ish, munosabatlar — shikaoyat ruhi bilan zararlanadi. Shikoyat — inson ruhiyatini yemiradigan eng salbiy illatlardan biri. Bunday odamlar o‘z muvaffaqiyatsizliklarida hamma yomon, hamma aybdor, hayot adolatsiz, deb o‘ylaydi. Aslida esa, shikoyat hayotingizga to‘siq qo‘yadi, imkoniyat eshiklarini yopadi va o‘ziga xos “qora energiya” tarqatadi.
Tasavvur qiling: siz orzu qilgan ishni topmoqchisiz, yoki yangi uy sotib olishni istaysiz, ammo hozircha bunga erisha olganingiz yo‘q. Yo‘li ikki xil: birinchisi — imkoniyatlar yo‘qligidan shikoyat qilib, o‘zingizni salbiy ssenariyga dasturlash. Ikkinchisi — muammolarni vaqtinchalik to‘siq deb qabul qilib, bilim va mahoratni oshirishga, qo‘shimcha imkoniyatlarni izlashga harakat qilish. Ikkinchi yo‘l har doim muvaffaqiyat sari yetaklaydi.
Psixologlar shikoyat qilish o‘rniga, fikrni ijobiy ssenariyga burishni tavsiya qiladi: “Menda pul bor va u ortib bormoqda”, “Yangi imkoniyatlar menga yaqinlashmoqda”. Bu ruhiy “kodlash” miya faoliyatini ijobiy tomonga yo‘naltiradi. Agar do‘stlaringiz, yaqinlaringiz ham shikoyatdan yordam kutayotgan bo‘lsa, ularni muammoni hal qilishga chorlang, yo‘l ko‘rsating. Agar inson doimiy shikoyat bilan yashashni tanlasa, undan uzoqroq yurish o‘zingiz uchun to‘g‘ri yo‘l bo‘ladi.
Da’vo qilish: munosabatlarni qirralashtiradigan yomon odat
Da’vo va talashib-tortishish ham munosabatlarda sinovga aylanishi mumkin. Odam o‘z manzarasini yagona deb o‘ylab, boshqalarni ham o‘z qarashlariga moslashtirishga harakat qiladi. Masalan, ota-ona bolani erta uxlashga yotqizadi, bola esa buni tushunmaydi. Vaqt o‘tib, inson bolaligida olgan tarbiya va rejim uchun minnatdorlik his qila boshlaydi. Shunday ekan, turmushda har kim o‘z manzarasi bilan yashashini unutmaslik kerak.
Boshqa misol: ayol 8 mart kuni ko‘zlari yorug‘lik bilan porlagan to‘g‘noqni orzu qilsa, eri unga robot changyutgich sovg‘a qiladi. Bir qarashda xafa bo‘lish mumkin, ammo erkakning niyati ayolga yengillik qilish, sog‘lig‘ini asrash. Turmushda fikrlar har xil bo‘lishi — tabiiy, ularni to‘g‘ri qabul qilish, munosabatlarni o‘nglashning eng to‘g‘ri yo‘li.
Qoralash va baho berish: ruhiyatga eng ko‘p salbiy ta’sir qiladigan illat
Ba’zi insonlar o‘zini yoki boshqalarni muntazam qoralashga o‘rganib qoladi. Bunday odat insonning o‘ziga va atrofiga salbiy ta’sir qiladi. Masalan, do‘stingiz yoki hamkasbingiz haqida “bugun yaxshi ko‘rinmaysan”, “yangi kiyiming sizni to‘laroq qilib ko‘rsatyapti” desangiz, uning kayfiyatini tushirishingiz, unga og‘ir yuk yuklagan bo‘lasiz. Yoki, oilada erkakning daromadi kam, ayoli esa buni doim eslatadi — bu munosabatlardagi ishonch va quvonchni yo‘qotadi.
Psixologlar taklif qiladi: hayotda har bir inson o‘z yo‘li bilan boradi, har kimning hayotida o‘z sinovlari, yutuqlari va yutqazishlari bor. Boshqalarni hukm qilish — o‘z vaqti va e’tiborini befoyda sarflashdir. Nega o‘z qimmatli vaqtingizni va hayot sizning “energiya manbaingizni” qoralash va salbiy baho berishga yo‘qotish kerak?
Xulosa: Hayotdagi eng katta zahar — salbiy odatlarimiz. Shikoyat, da’vo va qoralash insonni ijobiy hayotdan uzoqlashtiradi. Ulardan ozod bo‘lish, ruhiyatingizni toza saqlash, hayotingizga energiya va umid baxsh etadi. Agar muvaffaqiyat va baxtni orzu qilsangiz, avval odatlaringizni ijobiy yo‘lga yo‘naltiring. Har kuni o‘z ustingizda ishlang va birovni emas, avvalo o‘zingizni “baholang”. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosing
Mavzuga oid yangiliklar