Bugungi shoshqaloq hayotda muvaffaqiyat faqat bilim yoki tajriba bilan chegaralanmaydi. Odamning his-tuyg‘ularini anglash va boshqarish qobiliyati — ya’ni emotsional intellekt ham shunday muhim omillardan biridir. Bu insonning o‘z hislarini nazorat qilish, boshqalarning kayfiyatini his etish va to‘g‘ri munosabat o‘rnatish mahoratidir.
Yuqori emotsional zehnga ega inson hayotning har sohasida muvozanatni saqlay oladi. U hislariga emas, aqliga suyanadi, stress paytida shoshilmay fikrlaydi va to‘g‘ri qaror qabul qiladi.
Hislarni anglash — barqarorlik asosi
O‘z hislarini anglay olish — emotsional zehnning ilk qadami. Bu insonning nima uchun xafa bo‘layotgani yoki nima sabab jahli chiqayotganini tushunish qobiliyatidir. Masalan, yuqori emotsional zehnga ega inson tanqid eshitganda darrov javob bermaydi — u nafasini barqarorlab, vaziyatni tinch tahlil qiladi.
Bunday odamlar ishda ham, shaxsiy hayotda ham muvaffaqiyatli bo‘ladi. Ular nizolarni tinch yo‘l bilan hal qiladi, muloqotda empatiya va sabrni namoyon etadi.
Hissiyotlarni boshqarish — kuchsizlik emas, kuch belgisi
His-tuyg‘ulardan qochish kerak emas, ularni to‘g‘ri yo‘naltirish muhim. Masalan, g‘azabni ijodiy energiyaga, hafsalasizlikni qat’iyatga aylantirish mumkin. Buning uchun har kuni hissiyotlarni yozib borish yoki nafas mashqlari qilish tavsiya etiladi.
Bunday “hissiyot intizomi” insonni barqaror, mulohazali va ishonchli qiladi. U ruhiy bosimni yengadi, qarorlarni hislar ta’sirida emas, hissiyotlar bilan uyg‘un holda qabul qiladi.
Samarali muloqot — his qilish san’ati
Emotsional zehn faqat ichki holatni emas, muloqotni ham yaxshilaydi. Boshqalarning ohangini, yuz ifodasini yoki kayfiyatini to‘g‘ri his etgan odam to‘g‘ri munosabat qura oladi.
Ish joyida bunday inson rahbarlik qobiliyati bilan ajralib turadi: u jamoasi kayfiyatini his qiladi, tushkunlikni payqaydi va motivatsiyani qayta tiklaydi. Natijada ish muhitida ishonch, hurmat va yuqori samaradorlik yuzaga keladi.
Ruhiy barqarorlik — sog‘lom tana va tinch ong
Har bir inson hayotda stress va xavotirga duch keladi. Lekin hislarini boshqara oladigan inson bu bosimni kamaytira oladi. U nafas mashqlari yoki sokin suhbat orqali stress gormonlarini pasaytiradi, yurak ritmini barqarorlaydi va kayfiyatini tiklaydi.
Olimlar ta’kidlashicha, emotsional zehni rivojlantirish nafaqat ruhiy, balki jismoniy sog‘liq uchun ham muhim. U yurak-qon tomir tizimini himoya qiladi, uyqu sifatini yaxshilaydi va immunitetni mustahkamlaydi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
