Германия Нетаняҳуга ташриф учун «йўл топиши» мумкин: Ҳибс ордери мавжуд бўлса-да?

Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу Халқаро жиноят суди (ХЖС) томонидан чиқарилган ҳибс ордерига қарамасдан, Германияга келиши мумкин. Бу ҳақда 14 май куни Германия канцлери Фридрих Мерц Берлинда БМТ Бош котиби Антониу Гутерриш билан бўлиб ўтган музокаралардан сўнг баёнот берди.

Мерцнинг сўзларига кўра, Исроил раҳбари “минтақадаги ягона демократик давлатнинг демократик сайланган бош вазири” ҳисобланади ва у Германияга ташриф буюриш ҳуқуқига эга бўлиши керак. Бу ҳақда Welt нашри канцлернинг сўзларига асосланган ҳолда хабар тарқатди.

«Агар бу ташриф расман режалаштирилса, уни амалга ошириш йўлларини топамиз ва сизларни бу ҳақда ўз вақтида хабардор қиламиз», — деди Фридрих Мерц. Унга кўра, ҳозирча Нетаняҳунинг Германияга сафарини ташкил этиш бўйича аниқ режа мавжуд эмас.

Welt газетаси эслатишича, бу масала атрофидаги баҳслар илгари ҳам қизғин муҳокама қилинган. 23 февралда бўлиб ўтган навбатдан ташқари сайловлар даврида Христиан-демократик иттифоқ (ХДИ/ХСИ) партияси номидан канцлерликка номзод бўлган Мерц Исроил бош вазирига қўнғироқ қилган. Унда у, агар Нетаняҳу Германияга келса, ХЖС томонидан берилган ҳибс ордерига қарамасдан, уни ушлашнинг олдини олиш учун “зарур чоралар кўрилишини” ваъда қилган.

Бу ваъда ўша пайтда Германиядаги Социал-демократик партия (ГСДП) ва Сўл партиянинг кескин норозилигига сабаб бўлган. Улар буни қонун устуворлиги ва халқаро ҳуқуққа хилоф йўл тутиш сифатида баҳолашган.

Маълумки, Халқаро жиноят суди уруш жиноятлари ва инсониятга қарши қилмишлар бўйича айбланган шахсларга нисбатан халқаро миқёсда ҳибс ордери чиқариш ваколатига эга. Агар Германия ХЖСга аъзо давлат сифатида бу ордерни инкор этса, бу халқаро майдонда жиддий танқидларга олиб келиши мумкин.

Бу вазият Германия ташқи сиёсатида ҳам, ички сиёсий муҳокамаларда ҳам жиддий акс-садо бериши табиий. Агар Нетаняҳу келиши амалга ошса, бу ташриф халқаро сиёсатда янги тортишувларнинг сабабчисига айланиши эҳтимоли юқори.

Zamin.uz таҳририяти мазкур мавзу атрофидаги ривожларни диққат билан кузатиб боради. Нетаняҳуга Германия эшиклари очиладими? Савол ҳозирча очиқ қолмоқда. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!