Россия назорати остидаги Қрим ва Ульяновск вилоятида мобил интернет хизмати Украинадаги ҳарбий можаро якунлангунга қадар чекланди. Қримнинг Москва томонидан тайинланган раҳбари Сергей Аксенов аҳолини бу вазиятга «кўникишга» ва бошқача иш тартибига ўтишга чақирди.
«Хавфсизлик» баҳонаси: Дронлар ва интернет
Россия президенти Владимир Путин яқинда бўлиб ўтган «тўғридан-тўғри мулоқот» вақтида бу чекловларни миллий хавфсизлик билан изоҳлади. Унинг фикрича, хорижий интернет сервислари Украина дронларига Россия ҳудудидаги нишонларни аниқлашда ёрдам бериши мумкин.
Чекловлар географияси: Бундай чоралар нафақат чегара ҳудудларида, балки мамлакат ичкарисида ҳам қўлланмоқда. Масалан, декабрь ойида Санкт-Петербург аҳолиси бир ҳафта давомида мобил интернетсиз қолган.
Доимий чекловлар: Ульяновск вилояти 2025 йил ноябридаёқ уруш тугагунча мобил интернетдан узилган биринчи ҳудуд бўлган эди.
«Оқ рўйхат» ва кундалик ҳаётдаги қийинчиликлар
Интернет чекланган ҳудудларда фақат РФ Рақамли тараққиёт вазирлиги томонидан тасдиқланган сайтлар (white list) ишлаши керак. Бу рўйхатга қуйидагилар киритилган:
Давлат хизматлари: «Госуслуги» ва «Мир» тўлов тизими;
Миллий сервислар: «Яндекс», «ВКонтакте» ва МАХ мессенжери;
Давлат ОАВлари: ТАСС ва «Известия».
Бироқ, амалиётда ушбу сайтлар ҳам доим тўғри ишламайди. Натижада аҳоли оддий хизматлардан фойдаланишда (такси чақириш, товарлар ҳақини тўлаш, масофавий таълим) катта муаммоларга дуч келмоқда.
WhatsApp’нинг «бўғилиши»
Роскомнадзор WhatsApp мессенжерига нисбатан босимни янада кучайтирди. Идора маълумотларига кўра, мессенжер иши 70–80 фоизгача секинлаштирилган. Ҳокимият буни иловадан «террорчилик мақсадларида фойдаланилаётгани» билан изоҳламоқда. Экспертлар буни аҳолини тўлиқ назорат қилинадиган миллий мессенжерларга ўтказишга уриниш деб баҳолашмоқда.
Сизнингча, интернетнинг бундай чекланиши ҳақиқатан ҳам хавфсизликни таъминлайдими ёки бу шунчаки ахборот назоратини кучайтиришми?
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
