Бугунги шошқалоқ ҳаётда муваффақият фақат билим ёки тажриба билан чегараланмайди. Одамнинг ҳис-туйғуларини англаш ва бошқариш қобилияти — яъни эмоционал интеллект ҳам шундай муҳим омиллардан биридир. Бу инсоннинг ўз ҳисларини назорат қилиш, бошқаларнинг кайфиятини ҳис этиш ва тўғри муносабат ўрнатиш маҳоратидир.
Юқори эмоционал зеҳнга эга инсон ҳаётнинг ҳар соҳасида мувозанатни сақлай олади. У ҳисларига эмас, ақлига суянади, стресс пайтида шошилмай фикрлайди ва тўғри қарор қабул қилади.
Ҳисларни англаш — барқарорлик асоси
Ўз ҳисларини англай олиш — эмоционал зеҳннинг илк қадами. Бу инсоннинг нима учун хафа бўлаётгани ёки нима сабаб жаҳли чиқаётганини тушуниш қобилиятидир. Масалан, юқори эмоционал зеҳнга эга инсон танқид эшитганда дарров жавоб бермайди — у нафасини барқарорлаб, вазиятни тинч таҳлил қилади.
Бундай одамлар ишда ҳам, шахсий ҳаётда ҳам муваффақиятли бўлади. Улар низоларни тинч йўл билан ҳал қилади, мулоқотда эмпатия ва сабрни намоён этади.
Ҳиссиётларни бошқариш — кучсизлик эмас, куч белгилари
Ҳислардан қочиш керак эмас, уларни тўғри йўналтириш муҳим. Масалан, ғазабни ижодий энергияга, хафсаласизликни қатъиятга айлантириш мумкин. Бунинг учун ҳар куни ҳиссиётларни ёзиб бориш ёки нафас машқлари қилиш тавсия этилади.
Бундай “ҳиссиёт интизоми” инсонни барқарор, мулоҳазали ва ишончли қилади. У руҳий босимни енгади, қарорларни ҳислар таъсирида эмас, хиссиётлар билан уйғун ҳолда қабул қилади.
Самарали мулоқот — ҳис қилиш санъати
Эмоционал зеҳн фақат ички ҳолатни эмас, мулоқотни ҳам яхшилайди. Бошқаларнинг оҳангини, юз ифодасини ёки кайфиятини тўғри ҳис этган одам тўғри муносабат қуради.
Иш жойида бундай инсон раҳбарлик қобилияти билан ажралиб туради: у жамоаси кайфиятини ҳис қилади, тушкунликни пайқайди ва мотивацияни қайта тиклайди. Натижада иш муҳитида ишонч, ҳурмат ва юқори самарадорлик юзага келади.
Руҳий барқарорлик — соғлом тана ва тинч онг
Ҳар бир инсон ҳаётда стресс ва хавотирга дуч келади. Лекин ҳисларини бошқара оладиган инсон бу босимни камайтира олади. У нафас машқлари ёки сокин суҳбат орқали стресс гормонларини пасайтиради, юрак ритмини барқарорлайди ва кайфиятини тиклайди.
Олимлар таъкидлашича, эмоционал зеҳнни ривожлантириш нафақат руҳий, балки жисмоний соғлиқ учун ҳам муҳим. У юрак-қон томир тизимини ҳимоя қилади, уйқу сифатини яхшилайди ва иммунитетни мустаҳкамлайди.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
